Bekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik – iqtisodiyot instituti

Otvallarni tiklash. Otvallar kam uglerodli (20-markali) po’latdan tayyorlanadi. 
NRS 48..56 qattiqlikgacha tsementatsiyalanadi va toblanadi. Otvallarning nuqsonlari 
dala (taxtasi) va qanot sirtining yeyilishidir. Otvallarning yeyilgan dala taxtalari 
diametri 4…5 mm li E-42 elektrod bilan 200..250 A tok kuchida elektr yoyli 
payvandlalash yordamida tiklanadi. Uni tozalanganidan keyin charx-toshida kirkma 
cheti charxlanadi, bunda faska va charxlash burchagi saqlab kolinadi. Ish vaqtida 

---

69 
disk pichogining kesuvchi cheti o’tmaslashadi va sinadi (uvalanadi). Disk T 15 K6
markali qattiq qotishmadan tayyorlangan plastinkali kombinatsiyali keskich bilan 
tig’’ining cheti qalinligi 0,3…0,5 mm bulguncha tokorlik stanogida charxlanadi. 
Kultivatorlarni quyidagi nuqsonlari bo’lishi mumkin: ish organlari– o’toq qilish, 
yumshatish natijalari va okuchniklar yeyiladi va o’tmaslanadi; g’ildirak 
o’qlari,salniklar, detallardagi rezbalar yeyiladi; rama detallari qiyshayadi va
buraladi, gryadillar kiyshayadi, ish organlarini ko’tarish va g’ildiraklarni boshqarish 
mexanizmlari yeyiladi Kultivatorlar ish organlarining ko’pchiligi (yumshatish 
panjalaridan tashkari) o’zi charxlanadigan, orqa tomoniga sarmayt N1 qattiq 
qotishmasi suyuqlantirib qoplab tayyorlanadi, shu sababdan ular temirchilik usulida 
tiklanmaydi. Faqat yumshatish panjalari qirquvchiqirrasi ko’pi bilan 1 mm 
qalinlikda,yuqori tomonida charxlab tiklanadi. Panja tig’i ko’p yeyilgan,
o’tmaslangan, darz ketgan va singan bo’lsa, u po’latdan tayyorlangan almashma 
tig’larni parchinlab yoki payvandlab tiklanadi. Almashma panja mahkamlab 
bo’lingach, 820 
o
S gacha qizdirib suvga botirib toblanadi. 70G po’latdan 
tayyorlanganlari moyda toblanadi. 
Suyuqlantirib metall qoplangan panjalarning tumshug’i yeyilganda yamoq 
payvandlab tiklanadi. Yamoq jatka yoki kosilkalarning yaroqsiz segmentdan, 
seyalkalar diskidan tayyorlanadi. Yamoq panjaga payvandlab yopishtirilgach, 
uning chiqib turgan qismiga orqa tomonidan N1 sarmayt qotishmasi 0,7…1 mm 
qalinlikda gazaviy payvandlab qoplanadi, keyin qoplama tozalanadi,tig’i 
charxlanadi.