Bekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik – iqtisodiyot instituti

 
12.4. O’rim-yig’im mashinalarining ishchi organlarini remonti. 
 
Paxta terish mashinalari. Odatda, maxsus ustaxonalarda, tuman miqyosidagi 
ta‘mirlov ishlab chiqarish korxonalarida remont qilinadi. Ularni remont qilish uchun 
maxsus moslamalarni sobiq Sredaz GOSNITI da ishlab chiqargan. 
Paxta terish mashinalarining nuqsonlari: terish apparatlaridagi shpindellarining 
yeyilishi; deformatsiya va sinishi, ularning ifloslanishi, shpindelning bo’g’ilishi, 
vtulkalarning yeyilishi, tayanch o’q va shpindel yuqori tayanchi tebranish 
podshipniklarining buzilishi, shpindellarni harakatlantiruvchi roliklarida 
o’tkazishning buzilishi va yeyilishi, cho’tkali plankalar formasi va cho’tkali 
semniklarning bir tomonlama yeyilishi. Shpindel. Ish sirtida yerigi va zanglanishi 
bo’lmagan, bo’qilganligi 5 mm dan ortmagan va tishining balandligi kamida 1,6 
mm bo’lgan shpindellar remont qilish uchun qabul qilinadi. Shpindellarni tiklashdan 
oldin, ularni yaxshilab yuvish va tozalash zarur. So’ngra shpindel ayrim detallarga 
ajratiladi. Shpindel tishi charxlanib, qayta xromlanadi, yoyilgan detallar 
almashtirilgandan keyin shpindellar yig’iladi, keyin konservatsiyalanib joylanadi. 
Shpindelni remont qilish texnologik jarayoni quyidagicha: yuvish, tozalash, 
ajratish, defektlash, rixtovkalash, tishlarni charxlash, xromlash, yig’ish, nazorat. 
Rolik. Shpindellarning 30% idan kuprogida rolik bilan sterjen o’tkazish 
bushaydi. 
O’tkazishni tiklash uchun quyidagi usullar mavjud: 
- shpindelni pressda siqish; 
- rolik sterjeni diametrini elektromexanik usulda kattalashtirish; 

---

70 
- rolikning o’tkazish sirtini xromlash; 
- rolikning o’tkazish sirtini po’latlash; 
Yuqoridagilardan eng samaralisi po’latlash hisoblanadi. 
S’yomniklarning