Bemorlar qabul qilinganda sanitar ishlovdan o’tishlari kerak

Termametiriya o`tkazish, nafas olishsoni, yurak urush sonini aniqlash.

Pulg’s chastotasini aniqlash. Pulg’s —yurak devorlarining turtkisimon tebranishlaridir. Bilak arteriyasida, pulg’sni aniqlash uchun tekshiruvchi qo’lining 2—4- barmoqlari bilan pastki qismining ichki yuzasiga (arteriya joylashgan joyga) qo’yadi va uni bilak suyagiga ohista bosadi, bosh barmogini tekshirilayotgan odam qo’li panjasining tashqi yuzasiga quyadi. Ung quldagi pulg’sni chap qul bilan, chap quldagini ung qul bilan tekshiradi. Odatda pulg’s 1 minut yoki 30 s mobaynida sanaladi, keyingi xolda natijani2 ga ko’paytiriladi.

Katta yoshdagi sog’lomodamda tinch turganda pulg’s chastotasi 1 minutda 60—80 qisqario’lar atrofida bo’ladi. Yangi turilgan bolalarda pulg’s chastotasi 130— 140. Kasalliklarda pulg’s chastotasi uzgarishi mumkin.

Nafas chastotasini aniqlash. Katta yoshdagi soglom -odamda nafas harakatlari chastotasi minutiga 16—20 ga teng, bunda ayollar erkaklarga nisbatan 2—4 marta ortiq nafas oladi. CHatsalots bolalarda nafas chastotasi minutiga 40—60 marta.

Nafas xarakatlari chastotasi yurak qisqarishlari chastotasiga 1:4 singari nisbatda bo’ladi. Bemor nafasini o’ziga sezdirmay kuzatiladi. Uni kukrak qafasi harakatini kuzatib, aniqlash qulay (nafasning «kukrak» tipi ayollarda, «qorin»tipi erkaklarda ko’proq ifoda langan). Kasalliklarda nafas olish bo’ziladi. Nafas chastotasi, chuqurligi va ritmi uzgarishi xavo yetishmasligi sezgisini vujudga keltiradi, bunga nafas qisishi deyiladi. Bemorning nafasi qisayotganda yostiq, bolish, bosh tomoni ko’tariladigan funktsional karavot yordamida qaddini baland vaziyatda yotqizish, kukrak qafasini qisayotgan kiyimlardan xoliqilish, xonani shamollatish yo’li bilan sof havo kirishiga imkon yaratish, kislorod berish, nafas qisishi kuchayganda vrachga xabar qilish lozim.
Yotoq. yaralar

Yotoq yaralar — uzoq vaqt bosilib turadigan soxalarda va maxalliy qon aylannsh tizimi buzilganda rivojlanadigan teri osti yog’ qatlami xamda boshka yumshoq to’qimalarning o’lishidir (nekroz). Aksariyat xollarda yotoq yaralar majburiy xolatda uzoq vaqt yotgan og’ir yoki kam quvvatli bemorlarda paydo bo’ladi. Avvaliga teri qizil-ko’kish rangga kiradi, so’ngra terining yuqori qatlami shilinib, pufakchalar paydo bo’ladi. Keyinchalik ichkariga va atroflarga tarqalib, to’qimalar o’ladi. O’lgan to’qimalar ko’chib tushadi va yotoq yaraning ichkarisida mushak, pay va suyakni ko’rish mumkin bo’lib qoladi.

Yotoq yaralar bemorlarni yaxshi parvarish qilmaslik natijasida kelib chiqadi. Ko’pincha ularning kelib chikish sabablari quyidagicha:

1. noqulay, notekis, qattiq solingan o’rin, uning tez-tez tutrilab burmalar xosil bo’lishi va almashtirilmasligi sababli choyshabda mayda ushoqlar, burmalar bo’lishi;

2. choyshab va ko’ylakdagi choklar;

3. pokiza bulib yurmavdigan bemor ich kiyimini kam almashtirish, siydik va axlat bilan bulgangan badan terisini vaktida yuvib turmaslik.