Biri kislorod bo‘lgan ikki elementdan tarkib topgan murakkab moddalar oksidlar deyiladi. Ya’ni E2On. Bu yerda: e — element, n — elementning valentligi. Oksidlar suv, asos va kislotalar bilan reaksiyaga kirishishiga qa rab

Kimyoviy reaksiyaga kirishayotgan moddalarning umumiy massasi reaksiya mahsulotlarining umumiy massasiga teng.
7 .Kovalent bog'lanish hosil boʻlish nazariyalari.
Atomlarning umumiy elektron juftlari vositasida bog‘lanishi kovalent bog‘lanish deyiladi. Kovalent bog‘lanishlar elektromanfiyligi bir xil yoki bir-biridan juda oz miqdorda farq qiladigan atomlar orasida hosil bo‘ladi.
8 Ammoniy sulfat va bariy xlorid tuzlarini tasirlanish reaksiyalarini molekulyar va ionli tenglamasini yozib, asosiy reaksiyada ishtirok etayotgan ionlari ko'rsating.

9 Konsentratsiyasi 2,5 molyar bo'lgan sulfat kislota eritmasining 15 ml miqdoridan foydalanib necha ml 0,5 molyarli eritma tayyorlash mumkin?

10 Kislotalar, ularning turlari, kimyoviy xossalari, bosqichli dissotsiyalanishi

Molekulasi tarkibida metallarga o‘z o‘rnini bera oladigan vodorod atomlari va kislota qoldig‘idan tarkib topgan mu rakkab mod da lar kislotalar deyiladi. Kislotalar molekulasi tarkibida kislorod atomining bo‘lishi yoki bo‘l masligiga ko‘ra ikki guruhga bo‘linadi: a) kislorodli kislotalar: HNO3 , H2CO3, H2SiO3; b) kislorodsiz kislotalar: H2S, HBr, HI. Kislotalar tarkibidagi metallga o‘rnini beradigan vodorod atomlari soniga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linadi: 1. Bir negizli kislotalar: HCl, HBr, HNO3. 2. Ikki negizli kislotalar: H2SO4, H2SO3, H2S. 3. Uch negizli kislotalar: H3PO4.
Asos ko‘p kislotali bo‘lsa, dissotsilanish bosqichli boradi. Asoslarning kislotaliligi ulardagi gidroksid guruhlar soniga teng:
KOH <-> K+ + OH“; NaOH o Na+ + OH~
Ca(OH)2 Ca2+ + 20H~; Mg(OH)2 <-» MgOH+ + 0H “
Al(OH) Al(OH)22+ + OH';. MgOH+ <-> Mg2+ + OH"
Al(OH)2+ <-> A10H2+ + OH"
A10H2+ <-»• Al3+ + OH'
Dissotsilanish qobiliyatiga ko‘ra asoslar kuchli va kuchsiz asoslarga bo‘linadi. Suvdagi suyultirilgan eritmalarda to‘la dissotsilanadigan asoslarni kuchli asoslar deyiladi. Kuchli asoslarga barcha ishqorlar kiradi. Ishqor so‘zi «o‘yuvchi» ma’no- sini beradi. Suvda erimaydigan asoslar oz dissotsilanuvchi moddalar qatoriga kirib, odatda, bunday asoslar bosqichli dissotsilanadi. Masalan: Cu(OH)2, M n(OH)2, Fe(OH)2, Cr(OH)3, va boshqalar.
11. Avogadro qonuni va undan kelib chiqadigan xulosalar
Bir xil sharoitda (bir xil temperatura va bir xil bosim) o‘zaro teng hajmdagi turli xildagi gazlarda mo le kulalar soni teng bo‘ladi. Bir xil bosim va bir xil haroratda turli gazlardagi molekulalar ora sidagi masofa deyarli bir xil. Shunday qilib, bir xil sharoitda turli gazlarning bir xil miqdordagi molekulalari bir xil hajmni egallaydi. Demak, har qanday gazning 6,02.1023 ta zarrasi (1 moli) normal sharoitda 0,0224 m3 yoki 22,4 l hajmni egallaydi va u molyar hajm deyiladi.
12. lon va vodorod bog'lanishlar hosil bo'lishi mexanizmi
Atomning yo‘qotgan va qabul qilib olgan elektronlar soni ionning zaryad miqdorini belgilaydi. Qarama-qarshi zaryadlangan ionlar bir-biriga tortiladi. Ionlar orasida hosil bo‘lgan kimyoviy bog‘lanish ion bog‘lanish deb ataladi. Ionlarning o‘zaro birikishidan hosil bo‘lgan moddalar ionli birik malar deyiladi. Ionli birikmalarga metallarning galogenlar, kislorod, oltingugurt bi lan hosil qilgan birikmalari kiradi. Masalan, NaCl, KBr, CaI2, Li2O, Na2S va hokazo
13 Simob (11) nitrat eritmasiga ortiqcha miqdorda kaliy yodid eritmasini qo'shilganda sodir bo'ladigan bosqichli reaksiyani molekulyar va jonli reaksiyalarini yozib tushuntiring
14 Massasi 114,8g ZnSO4 7H:O kristallgidratni 85.2g suvda eritishdan hosil bo'lgan eritmadagi rux sulfatning massa ulushini hisoblang
15 Tuzlar, ularning turlari, kimyoviy xossalari, bosqichli dissotsiyalanishi.
Molekulasi metall atomi va kislota qoldig‘idan tashkil topgan mu rakkab moddalar tuzlar deyiladi. (Metall atomi o‘rnida NH4+ ioni ham bo‘lishi mumkin. Bunday tuzlar ammoniy tuzlari deyiladi). Tuzlar quyidagi guruhlarga bo‘linadi: 1. O‘rta yoki normal tuzlar: NaCl, KCl, CaCl2, Ba(NO3)2, Al2 (SO4)3, FeSO4. 2. Nordon tuzlar: ikki yoki uch negizli (ko‘p ne giz li) kislotalar nordon tuzlarni hosil qiladi. NaHCO3, Ca(HCO3)2, KHSO4, Ca(H2PO4)2. 3. Asosli yoki gidroksid tuzlar: (CuOH)2CO3, Ca(OH)Cl, Mg(OH)NO3, Al(OH)2Cl. 4. Qo‘shaloq tuzlar (qo‘sh tuzlar): ikki xil metall va bitta kislo ta qoldig‘idan tashkil topgan tuzlar. Bunday tuzlar ichi da ama liy ahamiyat ga ega bo‘lganlari achchiqtoshlardir: KAl(SO4)2, NH4 Al(SO4)2. 5. Aralash tuzlar: bir xil metall va ikki xil kislota qoldig‘idan ho sil bo‘lgan tuzlar aralash tuzlar deyiladi: CaClOCl (yoki CaOCl2) O'rta tuzlar tarkibiga ko‘ra faqat metall atomi va kislota qoldig‘i- dan tuzilgan. Ular to‘la dissotsilanadi. Shuning uchun ular dissotsilanganda faqat metall kationlari va kislota qoldig‘i anionlari hosil bo'ladi: