Birinchi yordam bu shikastlanlarning hayoti va sog’lig’ini tiklash hamda

Oftob urishi odam quyosh nurlari ostida bosh kiyimsiz uzoq vaqt turib qolsa 
sodir bo’ladi. Oftob urishining belgilari issiq urgandagi belgilarga o’xshash bo’ladi.
Issiqlik va oftob urganda beriladigan yordam quyidagilardan iborat: 
shikastlanganni mumkin qadar tezroq salqin joyga joylashtirish; uning boshi tagiga 
kiyimlar o’ramini qo’yib, chalqancha yotqazib qo’yish; kiyimlari tugmasini yechish 
yoki butunlay yechib tashlash; boshi va ko’kragini sovuq bilan ho’llash; qon tomirlari 
ko’p bo’lgan joylarga – chot orasiga, tizza va qo’ltiq taglariga, boshga (peshona, garden 
va bosh tepasi) sovuq suvdan malham yoki muz qo’yish kerak. 
Agar odamning hushi o’zida bo’lsa, unga achchiq sovuq choy yoki namakob 
ichirish mumkin. Agar shikast langanning nafas olishi buzilgan va qon tomirlarini urishi 
yo’q bo’lsa, unda tiriltirish tadbirlarini to’la hajmda o’tkazish zarur, ya’ni sun’iy nafas 
oldirish va yurakni tashqaridan uqalash tadbirlarini bajarish lozim. 
12. ZAHARLANGANDA KO’RSATILADIGAN YORDAM. 
Gazlar bilan zaharlanganda; shu hisobda atsetilen, is va tabiiy gazlar, benzin 
bug’lari va boshqalarda bosh og’rig’i, chakka qon tomirlarini qattiq urishi, “quloqqa 
zing’illash”, umumiy kuchsizlanish, bosh aylanish, kuchli yurak urishi, ko’ngil ozishi 
va qusish paydo bo’ladi. Kuchli zaharlanganda – betartib harakatlar bilan hayajonlanish, 
nafas olishni buzilishi, ko’z qorachig’ida kengayish paydo bo’ladi. 
Odam har qanday zaharlanganda uni tezlik bilan gazlangan joydan olib 
chiqish, nafasini siqayotgan kiyimlari tugmasini yechib, toza havo kelishini ta’minlash, 
uni yotqazib oyoqlarini ko’tarib qo’yish, badanini ishqalab issiq narsa yopib qo’yish, 
novshatil spirtini hidlatish kerak. 
Shikastlangan hushidan ketganda unda qusish paydo bo’lishi mumkin, 
shuning uchun uni boshini yoniga qaratib qo’yish kerak. 
Nafas olish to’xtagan bo’lsa sun’iy nafas oldirish kerak. 
Zaharlovchi gazlar bilan zaharlanganda hamma vaqt shikastlanganga ko’p 
miqdorda sut ichirish kerak.