Birlesken Milletler shólkemi Jobası: I. Kirisiw

2.2. Ózbekstanda Birlesken Milletler shólkeminiń turaqli rawajlaniw maqsetleri
Turaqlı Rawajlanıw Maqsetleri, yamasa Global Maqsetler dep atalıwshı jarlılıqtı joq etiw, planetanı qorǵaw hám barlıq adamlarǵa tınıshlıq hám párawanlıq alıp keliwge qaratılǵan universal sharalar bolıp tabıladı. Maqsetler BMSHga aǵza barlıq mámleketlikler, sonday-aq, Ózbekstan tárepinen 2015-jıl sentyabr ayında maqullangan. Olarǵa 2030-jılǵa shekem eriwiliwi kerek bolǵan 17 maqset hám 169 maqset kiritilgen.
BMSH jáne onıń Ózbekstandaǵı sserikleri “Turaqlı rawajlanıw maqsetleri”ne erisiw ústinde jumıs aparıp atır : olar Ózbekstan hám dúnya xalqı dus kiyatırǵan tiykarǵı mashqalalardi sheshiwge qaratılǵan 17 óz-ara baylanıslı hám úlken maqsetten ibarat. Ózbekstan 2030-jılǵa shekem bolǵan dáwirdegi global kún tártibinde qoyılǵan wazıypalardı orınlaw hám “Turaqlı rawajlanıw maqsetleri” salasındaǵı 16 milliy maqsetke erisiw ushın kóplegen mápdar tárepler qatnasıwındaǵı sheriklikke keń qamtılǵan jantasıwǵa sadıq ekenin tastıyıqladi. Ámeldegi orta múddetli joba, 2017 - 2021-jıllarǵa mólsherlengen milily háreketler strategiyası BRMni ámelge asırıwda programmasılamal bolıp xızmet etedi. Barlıq ministrliklerde BRM ústinligin támiyinlew ushın 2018-jıl oktyabrida húkimet 2030 -jılǵa shekem bolǵan dáwir ushın kún rejimin haqqında qarar qabılladı, áyne qarar BRMni milily strategiyalar hám programmalar menen muwapıqlastırıw jumisına sadıqlıqtı tastıyıqladi. Húkimet 16 milliy BRM, 125 wazıypa hám 206 kórsetkishni olardı ámelge asırıwdı jeńillestiriw ushın maqulladi.
1945-jıl 24-oktyabrde kúshke kirgen BMSH Qaǵıydaında shólkemdiń strukturası, waqıyalardı sheshiw hám basqınshı háreketler, tınıshlıq hám qawipsizlikke abaylarǵa juwap beriwdiń tiykarǵı principlerı bekkemlengen. Bul sáne BMSH shólkemlesken kún retinde dúnyada keń bayramlanadı.
Ózbekstan Respublikası BMSH Bas xatkeri shaqırig'iga juwapan, Birlesken Milletler Shólkemi shólkemleskenine 75-jıl tolıwı munasábeti menen “BMSH 75 jasda : keleshekke názer” temasındaǵı gruppa global tartıslardı uyımlastırılmaqta.
Global tartıslardıń dáslepkisi “Ózbekstan hám BMSH: Turaqlı rawajlanıw maqsetlerine erisiw jolındaǵı sheriklik” dep at berildi. Konfrenciya Ózbekstan Respublikası Sırtqı jumıslar ministrligi, Insan huqıqları boyınsha Ózbekstan Respublikası Milliy orayı, Ózbekstan Respublikası Joqarı Jıynalısı palatalari hám de BMSHnıń Ózbekstandaǵı wákilxanası tárepinen dúzildi.
Mámleketimiz basshısı ózi aytıp ótkeni sıyaqlı, " Ózbekstan BMSHnıń Qaǵıydası, Insan huqıqları umumjahon deklaraciyası hám basqa xalıq aralıq shártnamalardıń maqset hám principlerıne sadıq hám de óz moynımızǵa alǵan minnetlemelerimizni iyiwmesten atqarıp kelip atırmız. Bul biz ámelge asırıp atırǵan, 2017-2021-jıllarǵa mólsherlengen Milliy háreketler strategiyasınıń eń zárúrli baǵdarlarınan biridir".
BMSH Bas xatkeriniń orınbasarı hám Shólkem shólkemlesken kúnniń 75-jıllıǵın bayramlawǵa tayarlanıw boyınsha Arnawlı máslahátshisi F. Xoxshild hám de BMSH Bas xatkeriniń orınbasarı, BMSHnıń Jenevadagi Bólimi Bas direktorı T. Valovaya konfrenciya qatnasıwshıların qutlıqladı.
Ózbekstan Respublikası Oliy Majilisi Nızamshılıq palatası Spikerinıń birinshi orınbasarı, Insan huqıqları boyınsha Ózbekstan Respublikası Milliy orayı direktorı Akmal Saidov aytıp ótkeni sıyaqlı, bul xalıq aralıq forum BMSH Qaǵıydası imzolangan tariyxıy kúnde ótip atırǵanında, onıń jumısında BMSH hám bul abıraylı Shólkemdiń dúnya daǵı strukturalarınan joqarı dárejedegi wákiller qatnasıw jetip atırǵanında hám de usı konfrenciya jer júzindegi insanlardıń ómirin jaqsılaw ushın global sherikliktiń zárúrligini bólek atap ótiwge xizmet etiwinde ayriqsha ramziy mánis bar.
Búgingi kúnde Birlesken Milletler Shólkemi dúnyadaǵı birden-bir, shın mániste universal xalıq aralıq shólkem esaplanadı. BMSH mámleketlerdiń óz shegaralarınan sırtqa shıǵarıw máselelerdi hal etip kelip atırki, bul máselelerge qandayda bir mámlekettiń jalǵız ózi sheshim tabıwı múmkin emes.
Bunnan 28-jıl aldın jańa demokratiyalıq mámleket - Ózbekstan Respublikası - Shólkemdiń teń haqılı aǵzasına aylandı. Sonnan berli biz óz máselelerimizni sheshiwde mudamı BMSHnıń járdemine súyene otirip kelip atırmız.
BMSH Bas xatkeri Antoniu Guterrish belgilegeni sıyaqlı, “Aldımızda turǵan mashqalalardi hesh bir mámleket, hesh qaysı jámiyet jalǵız halda hal eta almaydı hám sol sebepli barlıq umtılıw-háreketlerimizni birlestiriwimiz zárúr. Biz tekǵana sóylewimiz, bálki tıńlawımız da kerek”.
Ózbekstan Prezidenti Shavkat Mirziyoyev aytıp ótkeni sıyaqlı, “Ózbekstan BMSH strukturaları menen jaqın sheriklikti dawam ettiredi”.
Sonı aytıp ótiw kerek, bunnan bes-jıl aldın BMSHga aǵza -mámleketlikler 2030-jılǵa shekem mólsherlengen Turaqlı rawajlanıw kún rejimin qabıl etkendi. Ózbekstanda Turaqlı rawajlanıw maqsetlerine erisiw boyınsha Milliy indikatorlar tabıs penen ámelde qollanıp atır.

Paydalanılǵan ádebiyatlar

1. 
   V. A. Kosteckiy “Mámleket hám huqíq tiykarlarí” sabaqlıq Tashkent «Yangiyo‘l Poligraf Servis» 2017
   
2. 
   Узбекистон Республикаси Президента Шавкат Мирзиёевнинг Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясидаги нуткини урганиш буйича илмий-оммабоп рисола [Матн]. - Т.: «Маънавият», 2017. - 184 бет.
   
3. 
   www.undp.org
   
4. 
   http: //strategicplan.undp.org/
   
5. 
   http: //ombudsman.uz