Biznes va tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish

3. Biznes va tadbirkorlik faoliyatini boshqarishning maqsadivavazifalari 
Korxonani boshqarishning maqsadga muvofiq tarkibini vujudga keltirish 
tadbirkor hal etishi kerak bo'lgan muhim vazifalardan biridir. 
Korxonaning boshqaruv tarkibi deganda, boshqaruv maqsadlarini amalga 
oshiruvchi va vazifalarini bajaruvchi, ozaro bog'langan turli boshqaruv organlari va 
bo'g inlarining majmui tushuniladi. 
Boshqaruv tarkibi ishlab chiqarish tarkibi deb ham yuritiladi. Bunda 
boshqarishni tashkil etishning dastlabki va belgilovchi omili ishlab chiqarish 
jarayoni hisoblanadi. U o'zaro bog langan asosiy, yordamchi hamda xizmat 
ko'rsatuvchi jarayonlardan iborat bo'lib, bu jarayonlar boMimlar va xodimlar 
o'rtasida mehnat taqsimotini talab etadi. Shu maqsadda ishlab chiqarish boMimlari 
va ularga xos boshqaruv apparati tuziladi. Bo'linmalar yig indisi, ularninng tarkibi va 
o'zaro aloqa shakllari korxonalarning ishlab chiqarish tarkibini tashkil etadi. 
Boshqaruvning maqsadi, vazifasi, obyekti va organlari uning tashkiliy 

---

tarkibini belgilab beradi. Tashkiliy tarkiblarni hosil qiladigan boshqaruv organlari 
boshqaruv bo'gMnlari va boshqaruv bosqichlari shaklida boMadi. 
Boshqaruv bo'g'ini boshqaruvning ayrim yoki qator vazifalarini bajaruvchi 
mustaqil bo'limlardir. Bu boMimlar o'rtasidagi bog lanish va aloqalar gorizontal 
xarakterga ega boMadi. 
Boshqaruv bosqichi ierarxiyaning muayyan darajasida amal qiladigan bo'g 
indir. Masalan: 
Boshqaruv bosqichlari bir boshqaruv bo'gMnining ikkinchisiga, odatda, quyi 
bo'g inning yuqori bo'g'iniga izchillik bilan bo'ysunishini ko'rsatadi. Bu vertikal 
bo'yicha boMinishdir. 
Barcha bo'gin hamda bosqichlarning tarkibi, ularning o'zaro bo'ysunish 
tartibi, har bir boshqaruv organi va bo'g inining huquq hamda burchlari, ular 
o'rtasidagi munosabatlar boshqaruv tizimini tashkil etadi. 
Boshqaruv tizimini turli jabhalarga bo'lish mumkin: butun tarmoqni 
boshqarish; har bir tarmoq tasarrufidagi korxonalarni boshqarish; korxonalar 
ichidagi bo'limlarni boshqarish va h.k.