Biznesda buxgalteriya hisobi o’quv qo’llanma ii-qism Toshkent – ​​2022 yil biznesda buxgalteriya hisobi

5.3.3 Ish joylarini kengaytirish
Ish joylarini kengaytirish - bu xodim ishtirok etadigan operatsiyalar sonini ko'paytirish orqali ish joylarini kengaytirishga urinish.
Ishni kengaytirish - bu vazifalarning xilma-xilligini oshirish va topshiriqlarning takrorlanishini kamaytirish orqali ishning "gorizontal" kengayishi.
(a) Umumiy ishlab chiqarish ishining ko'p qismini qamrab oladigan vazifalar zerikishni kamaytirishi va vazifaga ma'no, ahamiyat va rang-baranglik qo'shishi kerak.
(b) Kengaytirilgan ish o'rinlari bo'limda yuqori maqomga ega bo'lishi mumkin, ehtimol lavozimga ko'tarilish uchun toshlar sifatida.
Biroq, ish o'sishi o'zining ichki mukofotlari bilan cheklangan, chunki xodimlardan uchta alohida zerikarli, murakkab bo'lmagan topshiriqni bajarishni so'rash ulardan bitta zerikarli, murakkab bo'lmagan vazifani bajarishni so'rashdan ko'ra ko'proq rag'batlantiruvchi bo'lishi dargumon!


5.3.4 Ishni almashtirish
Rotatsiya - turli vazifalarni ko'paytirish uchun xodimlarni bir ishdan ikkinchisiga rejalashtirilgan o'tkazish.
Lavozimni aylantirish - bu ishning "ketma-ket" davomi. Herzberg to'rt ishchidan iborat ombor brigadasini nazarda tutadi, bu нerda eng yomon ish bunkerning pastki qismida sumka bog'lash edi va eng yaxshi ish forkliftni haydash edi: ishni almashtirish odamlarning bir xil vaqt sarflashini ta'minlash edi. barcha bo'sh ish o'rinlari uchun. Ish o'zgarishlari, shuningdek, ba'zida odamlar turli ishlarda stajyor sifatida o'zgarib, ko'proq tajribaga ega bo'ladigan o'rganish shakli sifatida qaraladi.
Umuman olganda, rivojlanish uchun aylanishning qiymati cheklanganligi e'tirof etiladi, ammo u takroriy ishlarning monotonligini kamaytirishi mumkin.


5.3.5 Ish faoliyatini optimallashtirish
Yaxshi ishlab chiqilgan ish odamga ishdan qoniqishga hissa qo'shadigan beshta asosiy jihatni berishi kerak.
(a) Ko'nikmalarning xilma-xilligi: turli ko'nikmalarni o'rgatish va turli operatsiyalarni bajarish qobiliyati.
(b) Vazifa identifikatori: operatsiyalarni "butun" vazifalarga (yoki mazmunli vazifa segmentlariga) birlashtirish.
v) Vazifaning ahamiyati: vazifaning roli, maqsadi, mazmuni va qadriyati sifatida qabul qilinadi.
(d) avtonomiya: o'z xohishiga ko'ra harakat qilish yoki o'zini o'zi boshqarish qobiliyati (masalan, maqsadlarni belgilash va ish usullari kabi sohalarda)
(e) Teskari aloqa: shaxsga o'z taraqqiyotini baholash va fikr bildirish, eshitish va natijalarga ta'sir o'tkazish imkoniyatini beradigan ishlash bo'yicha fikr-mulohazaga ega bo'lish.


5.4 Teskari aloqa motivator sifatida

Ishdan qoniqish va motivatsiya uchun konstruktiv fikr-mulohazalar muhim ahamiyatga ega.

Gertsberg fikr-mulohazalarning motivatsiya sifatida muhimligini eslatgan birinchi mashhur yozuvchi edi.

Teskari aloqaning ikkita asosiy turi mavjud bo'lib, ularning ikkalasi ham ishlash va rivojlanish uchun muhimdir.
(a) Motivatsion teskari aloqa shaxsni maqtash va mukofotlash orqali ijobiy xulq-atvor va ish faoliyatini rag'batlantirish va mustahkamlash uchun ishlatiladi.
(b) Rivojlanish bo'yicha fikr-mulohazalar faoliyatning ma'lum bir sohasini yaxshilash zarurati tug'ilganda taqdim etiladi, bu shaxsga nimani o'zgartirish kerakligini va uni qanday qilish mumkinligini aniqlashga yordam beradi.
Konstruktiv fikr-mulohazalar rivojlanishni kuchaytirish va rag'batlantirish uchun mo'ljallangan. Bu odamning qilgan ishlari haqida faqat ijobiy, rag'batlantiruvchi yoki "rag'batlantiruvchi" fikr-mulohaza bildirish kerak degani emas: yaxshilash uchun mo'ljallangan yo'nalishlar haqidagi fikr-mulohazalar mahorat bilan va sezgir tarzda taqdim etilgan bo'lib, ko'p jihatdan foydaliroq bo'ladi. Bu shunday bo'lishi kerak:
• Ijobiy tomonlarga mutanosib
• Maxsus
• Shaxsiyatga emas, balki xatti-harakatlarga/natijalarga e'tibor qaratiladi
• Maqsad (adolatli ko'rinadi)
• Qo'llab-quvvatlash/hamkorlik, insonning yaxshiroq inson bo'lishiga yordam berish uchun mavjud resurslarga e'tibor qaratish.
• Tanlangan (barcha kamchiliklarni birdaniga bartaraf etmaslik)
• Ishonch beruvchi


5.5 Motivator sifatida ishtirok etish
Odamlar odatda qiziqarliroq ishni xohlashadi va qaror qabul qilishda o'z so'zini aytishni xohlashadi. Bu umidlar ishda ko'proq ishtirok etish sari harakatning asosiy qismidir.
Ishtirok etish, agar quyidagi shartlar bajarilsa, xodimlarni jalb qilishi va ularni o'z vazifalariga sodiqligini his qilishi mumkin (5 C).
• Ishonch. Ishtirok etish samimiy bo'lishi kerak.
• Ketma-ketlik. Ishtirok etish harakatlari uzoq vaqt davomida izchil amalga oshirilishi kerak.
• Aniqlik. Ishtirok etishdan maqsad aniq.
• Imkoniyat. Shaxs samarali ishtirok etish imkoniyati va ma'lumotlariga ega.
• Majburiyat. Menejer ishtirok etishga ishonadi va uni chin dildan qo'llab-quvvatlaydi.
5.6 Noto'g'ri mukofot tizimlari
Amalda, noto'g'ri mukofot tizimlari paydo bo'lishi mumkin. Masalan:
• Bonuslar natijalardan qat'iy nazar beriladi
• Ish haqini oshirish, uning natijalaridan qat'i nazar, shartnomaga kiritilgan
Ushbu misollarda xodim o'z faoliyatini yaxshilashga yoki tashkilotning gullab-yashnashiga hissa qo'shishga rag'batlanmaydi. Xodim barcha maqsadlariga to'liq erisha olmasa, bonus bilan taqdirlanishi mumkin edi. Boshqa xodim o'rnatilgan ish haqini oshirish bilan shartnomaga ega bo'lishi mumkin, shuning uchun ular ishlash o'rniga golf maydonida vaqt o'tkazishadi. Ushbu ikkala misol ham korporativ boshqaruv bilan bog'liq muammolarni keltirib chiqaradi, chunki rejim birinchi holatda muvaffaqiyatsizlikni taqdirlaydi va ikkinchi holatda shaxsiy manfaatlar uchun rag’batlantiradi.