Tarmokka firmalarning kirishi va undan chikishni tarmokda uzok muddatli muvozanatni ta’minlovchi mexanizm deb karash mumkin.
Tarmokka firmalar kirib keladi, agar ular ushbu tarmokda iktisodiy foyda olishini sezsa.
Tarmokdan firma chikadi, agar u uzok muddatli oralikda urtacha xarajtlarini koplay olmasa.
Tarmokdan chikish va un ga kirish oxirgi(chekli) firma nol ga teng iktisodiy foyda ga erishuuncha kadar davom etadi.
Umuman olganda uzok muddatli muvozanat xolat ga erishish juda kup vakt talab kiladi, lekin kiska muddatli oralikda firma katta foyda olishi xam mumkin yoki katta zarar kurishi xam mumkin. Biror bir maxsulot turini ishlab chikarishda birinchi bulgan firma undan keyin shu ish bilan shugullangan firma ga kura kuprok kiska muddatli foyda olishi mumkin. Xuddi shunday zarar bilan ishlayotgan tarmokdan birinchi bulib chikkan firma investisiyalarining ancha mablagini iktisod kilib kolishi mumkin. Uzok muddatli muvozanatlik konsepsiyasi firmani kanday va kaysi tomon ga karab xarakat kilishini kursatib beradi. Uzok muddatli oralikda ayrim firmalar xakikiy musbat foyda olishi mumkin. Masalan, biror firma boshka firmalar ga nisbatan kamrok xarajat sarflab maxsulot ishlab chikarishni ta’minlaydigan patent ga yoki yangigoya ga e ga deylik. Bunday xolda bu firma uzok muddatli oralikda musbat xakikiy foyda olishi mumkin. Boshka firmalar ishlab chikarish xarajatlarini kamaytirishni ta’minlaydigan ushbu patentni yoki goyani olmauuncha maxsulotni ishlab chikarish bilan shugullanmaydi (tarmokka kirmaydi).
agar firmalar ushbu patentdan foydalanish xukukini sotib olishsa, firmalarning iktisodiy foydasi nol ga teng buladi.
Musbat xakikiy foyda tarmokda xarakat kilayotgan firmaning kimmatbaxo aktiv ga, yangitexnologiya ga yoki yaxshi tajriba ga e ga ekanligidan dalolat beradi. Bunday xolda boshka firmalar tarmokka kirish ga jur’at kilolmaydi.
Musbat iktisodiy foyda investisiyalarni tarmokka kirish ga imoniyat yaratadi va ularni ragbatlantiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
