Blackcurse
Download 0.55 Mb. Pdf ko'rish
|
sitologiya
|
28
Mitoxondriya dastlab, 1902 yilda Benda tomonidan ochildi. Barcha organizmlarning hujayralarida topilgan. Ularning soni, kattaligi va shakli turli hujayralarda turlicha. Yorituvchi mikroskoplarda yaxshi ko’rinadi, ammo ularning nozik tuzilishlari elektron mikroskop yordamidagina aniqlandi.
Mitoxondriyalar tashqi membrana bilan koplangan. Uni ostida esa ichki membrana joylashgan. Har bir membrana 3 qavatli tuzilishga ega. Тashki va ichki membranalar orasida torgina bo’shliq bo’ladi. Har ikkala membrana mitoxondriyani po’stini tashkil etadi.
Ichki membranadan mitoxondriyaning ichki bo’shlig’iga qaragan o’simtalar chiqadi, bular taroqlar yoki kristlar deb ataladi. Bular AТF hosil qiluvchi yuzani kengaytirish uchun xizmat qiladi. Mitoxondriyaning ichki bo’shlig’i gomogen modda bilan tulgan bo’lib, u matriks deyiladi. Oxirgi vaqtda mitoxondriyani matrikisida ribosomalar topildi.
Mitoxondriyalar murakkab tuzilishga ega bo’lib, ularning tarkibida oqsillar, lipidlpr va nuklein kislotalari bor. RNK va DNK lar oz mikdorda bo’ladi, va o’zining maxsus fermentlari-oqsillarni sintezida katnashadi. Bu mitoxondriyalarda DNK sintez qilinishidan darak beradi.
Oxirgi vaqtlarda mitoxondriyaning funksiyasi mufassal o’rganildi. Ularda energiya ishlab chiqarish bilan bog’lik bo’lgan fermentlar sistemasi borligi aniqlangan. Shuning uchun mitoxondiriyalarni hujayraning “Energetika sistemasi” deb nomlash mumkin. Fermentlar ta’sirida uglevodlarni, aminokislotalarni, yog’ kislotalarini oksidlashdan chiqqan
energiyalar hujayra tomonidan bevosita ishlatilmay mitoxondriyalarda sintezlanadigan AТF da yigiladi. Mitoxondriyalar yangidan kelib chiqmaydi, balki avvalgilardan bo’linish natijas ida hosil bo’ladi. Oxirgi ma’lumolarga ko’ra mitoxondriyani hosil bo’lishida yadro qobiqi va nukleoplazmalar ishtirok etadi. Download 0.55 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|