Bmpn: boshqaruv oqimlari

AT ning hayotiylik sikli doimiy jarayon bo'lib, u AT yaratish zarurligi to'g'risida qaror qabul qilingan paytdan boshlab boshlanadi va u foydalanishdan butunlay olib tashlangan paytda tugaydi.

Tizimni yaratish to‘g‘risida qaror qabul qilingan paytdan boshlab tizim faoliyatini to‘xtatgunga qadar AT rivojlanishida o‘tadigan bosqichlar va bosqichlar to‘plami ATning hayotiylik sikli deb ataladi.

Loyihaning hayotiylik sikli bir nechta bosqichlardan iborat bo’ladi. Bosqichlar sonini va ularning mazmunini aniqlashda ba'zi farqlar mavjud, chunki bu xususiyatlar ko'p jihatdan ma'lum bir loyihani amalga oshirish shartlariga va asosiy ishtirokchilarning tajribasiga bog'liq. Shunga qaramay, deyarli barcha holatlarda ATni ishlab chiqish jarayonining mantiqiy va asosiy mazmuni umumiydir.
53.Texnik taklifni ishlab chiqish.

• 
  Ushbu bosqichning asosiy mazmuni - texnik taklifni ishlab chiqish va shartnoma tuzish bo'yicha buyurtmachi bilan muzokaralar olib borish. Ushbu bosqich ishining umumiy mazmuni:
  
• 
  loyihaning asosiy mazmuni va asosiy tuzilmasini ishlab chiqish;
  
• 
  texnik topshiriqlarni ishlab chiqish va tasdiqlash;
  
• 
  loyihaning asosiy strukturaviy modelini rejalashtirish va dekompozitsiya qilish;
  
• 
  loyiha uchun smeta va byudjetni tuzish, resurslarga bo'lgan ehtiyojni aniqlash;
  
• 
  kalendar rejalari va jamlanma ish jadvallarini ishlab chiqish;
  
• 
  mijoz bilan shartnoma imzolash;
  
• 
  loyiha ishtirokchilarining aloqa vositalari va ishlarni borishini nazorat qilish vositalarini ishga tushirish;
  

54.Tizimni loyihalash.

• 
  Ushbu bosqichda quyi tizimlar, ularning munosabatlari aniqlanadi, loyihani amalga oshirish va resurslardan foydalanishning eng samarali usullari tanlanadi. AT loyihalash asosida preadmet sohani modellashtirish yotadi. Modellashtirishning maqsadi iqtisodiy yo'qotishlarga olib keladigan xatolarga yo'l qo'ymaslik va tizimni keyingi qayta loyihalash uchun xarajatlarni oldini olishdir. Loyihalash bosqichiga xos bo'lgan boshqa ishlar:
  
• 
  asosiy loyihalash ishlarini amalga oshirish;
  
• 
  xususiy texnik shartlarni ishlab chiqish;
  
• 
  kontseptual dizaynni amalga oshirish;
  
• 
  texnik shartlar va ko'rsatmalarni tuzish;
  
• 
  ishlab chiqilgan loyihani taqdim etish, ekspertizadan o'tkazish va tasdiqlash taqdimoti.
  

55.Tizimni ishlab chiqish
Ushbu bosqichda loyiha bo'yicha ishlarni muvofiqlashtirish va tezkor nazorat qilish amalga oshiriladi, quyi tizimlar ishlab chiqariladi, birlashtiriladi va sinovdan o'tkaziladi.
Bosqichning asosiy mazmuni:

• 
  dasturiy ta'minotni ishlab chiqish bo'yicha ishlarni bajarish;
  
• 
  tizimni joriy etish bo'yicha tayyorgarlik ishlarini bajarish;
  
• 
  loyihaning asosiy ko'rsatkichlarini nazorat qilish va tartibga solish;
  

56.Tizimni eksplatatsiyaga chiqarish.
Ushbu bosqichda sinovlar o'tkaziladi. Tizimning real sharoitlarda sinovdan o‘tkazilishi, loyiha natijalari va yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan yangi shartnomalar bo‘yicha muzokaralar olib boriladi.
Asosiy ish turlari:

• 
  kompleks testlar;
  
• 
  yaratilayotgan tizimning ishlashi uchun kadrlar tayyorlash;
  
• 
  ishchi hujjatlarni tayyorlash, tizimni buyurtmachiga yetkazib berish va ishga tushirish;
  
• 
  texnik xizmat ko'rsatish, qo'llab-quvvatlash, xizmat ko'rsatish;
  

57.Xizmatdan voz kechish yoki almashtirish

• 
  loyiha natijalarini baholash va yakuniy hujjatlarni tayyorlash;
  
• 
  ziddiyatli vaziyatlarni hal qilish va loyiha ustidagi ishlarni tugatish;
  
• 
  keyingi loyihalar uchun eksperimental ma'lumotlarni to'plash, tajriba va holatni tahlil qilish, rivojlanish yo'nalishlarini aniqlash.
  

Loyihalash bosqichida yo'l qo'yilgan xatolar keyingi bosqichlarga qaraganda ikki baravar ko'proq vaqtni oladi va ularni tuzatish besh baravar qimmatga tushadi. Shuning uchun, loyihaning dastlabki bosqichlarida ishlab chiqish ehtiyotkorlik bilan amalga oshirilishi kerak.
58.Tizimni ishlab chiqishning dastlabki bosqichlarda eng ko'p uchraydigan xatolar
1) mijozning manfaatlarini aniqlashdagi xatolar;
2) Muhim bo’lmagan uchinchi tomon manfaatlariga konsentratsiya;
3) Masalani qo’yilishini noto'g'ri talqin qilish;
4) tafsilotlarni noto'g'ri yoki yetarli darajada tushunmaslik;
5) funktsional spetsifikatsiyalarning to'liq emasligi (tizim talablari);
6) zarur resurslar va muddatlarni belgilashdagi xatolar;
7) bosqichlarning muvofiqligini tekshirish va mijoz tomonidan nazorat yo'qligi
59.AT ning hayotiylik siklining modellari
1) mijozning manfaatlarini aniqlashdagi xatolar;
2) Muhim bo’lmagan uchinchi tomon manfaatlariga konsentratsiya;
3) Masalani qo’yilishini noto'g'ri talqin qilish;
4) tafsilotlarni noto'g'ri yoki yetarli darajada tushunmaslik;
5) funktsional spetsifikatsiyalarning to'liq emasligi (tizim talablari);
6) zarur resurslar va muddatlarni belgilashdagi xatolar;
7) bosqichlarning muvofiqligini tekshirish va mijoz tomonidan nazorat yo'qligi
60.Hayotiylik siklining kaskadli modeli

• 
  Har bir bosqich bir guruh ishlab chiquvchilar tomonidan boshqa ishlab chiquvchi guruh davom ettirishi uchun yetarli bo'lgan to'liq hujjatlar to'plamini taqdim etish bilan yakunlanadi.
  

61.Kaskadli yondashuvning afzalliklari va kamchiliklari

•