Bob. Kompyuter grafikasining geometrik primitivlari

3-BOB. KOMPYUTER GRAFIKASINING GEOMETRIK PRIMITIVLARI


3.1. Poligonlar
Poligonal to`r (ingliz tilidan polygon mesh) bu hajmiy modellashtirish va uch o`lchovli kompyuter grafikasida ko`pyogli obyekt shaklini aniqlaydigan uchlar, qirralar va yoqlar majmuasidir. Odatda, yoqlar uchburchaklar, to`rtburchaklar yoki boshqa oddiy qavariq ko`pburchaklar (poligonlar) bo`ladi va bu esa renderlashni soddalashtiradi, biroq to`r umuman olganda bukilgan ko`pburchak yoki teshikchali ko`pburchaklardan ham tashkil topgan bo`lishi mumkin. Bu yerda renderlash (ingl. Rendering — "Vizualizatsiya") — kompyuter dasturlari yordamida model bo`yicha tasvirni olish j arayonini belgilovchi kompyuter grafikasi atamasidir.
Poligonal to`r haqidagi ta'limot — bu kompyuter grafikasi va geometrik modellashtirishning katta qismi hisoblanadi. To`rlar ustida amalga oshiriladigan ko`pgina amallar but algebrasi, silliqlash, soddalashtirish va shu kabilarni o`z ichiga oladi. Poligonal to`rning har xil ko'rinishlari turli maqsadlar va ilovalar uchun foydalaniladi. Poligonal tocrlarni tarmoqlar orgali uzatish uchun "oqimli" va "progressiv" to`r kabi tarmoq tasvirlaridan foydalaniladi. Poligonal to`r faqat sirtni aniq tasvirlasi, hajmiy to`rlar poligonaldan farqli holda, ham sirtni, ham hajmiy tuzilishni aniq tasvirlashga imkon beradi. Poligonal to`r kompyuter grafikasida keng qo'llaniladi va ular uchun nurlarning yo`nalishlarini belgilash (trassirovka), to`qnashuvlarni aniqlash, qattiq jismlar dinamikasi kabi algoritmlari aniqlangan.
Poligonal to`rning matematik ekvivalenti — strukturalash-
tirilmagan to`r kombinatoriya geometriyasi usullari bilan
o'rganiladi.
To ' rlarni modellashtirish elementlari
Poligonal to`rlar yordamida yaratilgan obyektlar har xil turdagi elementlarni saqlashi lozim. Ko`p hollarda esa faqatgina uchlari,


35


qirralari va yoki yoqlari yoki poligonlar saqlanadi. Renderer faqatgina uch tomonlama yoqlarni qo'llab quvvatlaydi, shu sababli