Bob. Sog‘liqni saqlash tizimini moliyalashtirish­ning nazariy va tashkiliy-huquqiy asoslari

2.12-jadval
Mirobod tumani 1-oilaviy poliklinakining 2011-2013-yillarda budjetdan tashqari mablag‘larining harakati⁵⁶
(.ming so‘m)

№	Ko‘rsatkich- lar nomi	2011 yil		2012 yil		2013 yil
		Daromad	Xarajat	Daromad	Xarajat		Daromad	Xarajat
1	Tibbiyot muassasalarini moddiy rag‘batlantirish va rivojlantirish jamg‘armasi	32, 902,1	21 000,6	39 735,9	47 344,0		60 789,1	59 275,2
2	Budjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi	2 039,2	2 039,2	-	-		-	-
3	Boshqa budjetdan tashqari mablag‘lar harakati bo‘yicha	29 530,1	17 974,8	27 877,3	36 918,7		37 197,1	39 357,4
Jami:		64 471,4	41 014,6	67 613,2	84 262,7		97 986,2	98 632,6

Ma’lumotlarni tahlil qilib, o‘z-o‘zini moliyalashtirish yuzasidan olib borilayotgan ishlar hamda tashkil etilgan shart-sharoitlar budjetdan tashqari ^{50 51}
mablag‘lar hajmini oshirish va ular dinamikasini bir maromda olib borish ishlarini yanada jadallashtirishni talab etadi.
Yana shuni ta’kidlash joizki, yurtboshimiz aytib o‘tgan “...aholiga tibbiy va kommunal-maishiy xizmatlar ko‘rsatishda, ayniqsa, qishloq joylarda bu sohani yanada kengaytirish uchun hali-beri foydalanilmayotgan katta imkoniyatlar mavj udligini ko‘ rsatmoqda.
Xizmatlar sohasining rivojlanishi, ko‘rsatilayotgan xizmatlar hajmi va sifati bo‘yicha biz iqtisodiy rivojlangan mamlakatlardan hamon jiddiy orqada qolmoqdamiz⁵²” - mazkur jumlalar joylarda ko‘rsatilayotgan tibbiy xizmatlar hajmini oshirish dolzarb ekanligining yaqqol misolidir. Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 8 iyundagi “Sog‘liqni saqlash tizimida eksperimentni tugallash va islohotlarni chuqurlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 264-son qaroriga ko‘ra respublika ixtisoslashtirilgan tibbiyot muassasalarining budjetdan tashqari mablag‘lar manbaini shakllantirish yuzasidan amalga oshirilishi lozim bo‘lgan ishlar belgilab berildi. Ushbu qarordan keilb chiqqan holda tibbiyot muassasalarining budjetdan tashqari mablag‘lar manbaini shakllantirish yo‘nalishlari belgilab berilgandir, albatta tibbiyot muassasalarini budjetdan tashqari mablag‘lari ularning ish faoliyatini ko‘rsatishda samaradorligini oshirishida muhim ahamiyat kasb etadi. Shuning uchun tibbiyot muassasalarning budjetdan tashqari mablag‘larini shakllantirish yo‘llarini ko‘lamini kengaytirish, ushbu muassasalar kelajakdagi ish unumdorligini va ko‘ratilayotgan xizmatlar sifatini oshirishda o‘rni kattadir. Shulardan kelib chiqqan holda Vazirlar Mahkamasining “Sog‘liqni saqlash tizimida eksperimentni tugallash va islohotlarni chuqurlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi bu oVazirlar Mahkamasining 2004-yil 8 iyundagi “Sog‘liqni saqlash tizimida eksperimentni tugallash va islohotlarni chuqurlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 264-son qaroririndagi islohotlarning naqadar o‘rinli ekanligidan dalolat beradi.

3. 
   BOB. IQTISODIYOTNIMODERNIZATSIYALASH SHAROITIDA SOG‘LIQNI SAQLASH TIZIMINI MOLIYALASHTIRISHNI ISLOH
   

QILISH STRATEGIYASI
3.1. Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida sog‘liqni saqlash tizimini moliyalashtirishdagi islohotlarning asosiy yo‘nalishlari
Mamlakat aholisining turmush tarzi yaxshilanishi, texnika va texnologiyalaming rivojlanib borishi hamda turli xil kasalliklarning kelib chiqishi sog‘liqni saqlash tashkilotlarini mablag‘ bilan ta’minlashda ushbu sohani moliyalashtirishni isloh qilishni va takomillashtirishni talab etadi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 28-noyabrda “Sog‘liqni saqlash tizimini isloh qilishni yanada chuqurlashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” PQ-1652-sonli qaroriga asosan sog‘liqni saqlash tizimidagi islohotlarni yanada kengaytirish, muassasalar faoliyatining samaradorligini oshirish, aholiga yuqori sifatli tibbiy yordam ko‘rsatishni ta’minlash maqsadida tizim moliyaviy resurslarini shakllantirishning yangicha mexanizmlari joriy etildi. Unga ko‘ra sog‘liqni saqlash sohasining budjetdan mablag‘ oluvchi sog‘liqni saqlash tizimi statsionar muassasalari tarmog‘i va o‘rinlar fondini maqbullashtirish, qishloq aholi punktlarida qishloq aholisi uchun birlamchi tibbiy yordamdan qulay va tez foydalanishni ta’minlaydigan qo‘shimcha 102 ta qishloq vrachlik punktlarini barpo etish, xorijiy grantlardan foydalanish hajmini oshirish, respublika ixtisoslashtirilgan tibbiyot markazlarini bosqichma-bosqich aksiyalashtirish, viloyat va tuman bo‘g‘inidagi 46 ta sog‘liqni saqlash muassasalarini bosqichma- bosqich o‘zini-o‘zi to‘la moliyalashtirishga o‘tkazish, shuningdek, 57 ta tibbiyot muassasalarining umumiy xarajatlarini moliyalashtirishda budjetdan tashqari mablag‘lar salmog‘ini oshirish to‘g‘risidagi chora-tadbirlar amalga oshiriladi (3.1-rasm).
Mamlakatimizda sog‘liqni saqlash tizimini moliyalashtirishda budjetdan tashqari mablag‘lar hajmini oshirish sohada boshlangan dastlabki islohotlar davrida ham asosiy vazifalardan biriga aylangan edi. Qisqa davr mobaynida