Boboev L. B., Abduraxmanova N. N. Dasturiy loyihalarni boshqarish fanidan

1.1.3. Havf-hatarni rejalashtirish

Havf –hatarni rejalashtirish jarayoni aniqlangan havf-hatarlarni ichidan muhumlarini ko‘rib chiqadi va bu havf-hatarlarni boshqarish yo‘llarini ichlab chiqaradi. Havf-hatarni har biri uchun u loyihaga ta‘sir etib chiqaradigan muammolar natijasidagi loyiha buzulushlarini kamaytirish uchun qanday chora ko‘rinishini ko‘rib chiqishingiz kerak. Muommolar oldini olish maqsadidda loyihani nazorat qilish uchun siz kerak bo‘lgan axborotni yig‘ishingiz kerak. Oldindan kutulmagan holatlar uchun rejalashtirishni iloji yo‘q. Bunda yana loyiha boshqaruvchisining qarori va tajribasiga suyaniladi.

Havf-hatar	Strategiyalar
Tashkilotni iqtisodiy muammolari	Qisqa dakument yuqori darajadagi biznesni ko‘rsatib bera olishi kerak va byudjet loyihalarni taqdimotini kesa va amalga oshmastli mumkun.
Xodimlar muammosi	Ziyrak mijozlar mumkun bo‘lgan qiyinchiliklar va yuz berishi mumkun bo‘lgan kechikishlar har tomonlama tekshirib sotib oladi.
Xodimlar kasalligi	Qayta tashkil etilgan jamoa ko‘p ketma-ket ish va xodimlarni shuningdek boshqa bir ishlarni tushunadi.
Nuqsonli qismlar	Patensial qayta joylash nuqsonli qismlarni ishonchli bilimi.
Talablarni o‘zgartirish	Talablarni almashtirish ta‘sirini baxolash uchun andoza alingan ma‘iumotni olish; yuqori darajadagi malumotlarni yashirish.
Tashkiliy qayta qurishlar	Qisqa dakument yuqori darajadagi biznesni ko‘rsatib bera olishi kerak.
Ma‘lumotlar bazasida ishlash	Har tomonlama tekshirish yuqori darajadagi ma‘lumotlar bazasini sotib olish imkonini beradi.
Qochirib ishlab chiqilgan vaqt	Qisimlarni sotib olishni har tomonlama tekshirish; dasturiy maxsulotdan har tomonlama foydalanish imkonini beradi.

1.5- rasm. Havf-hatarni boshqaruvchisiga yordam beruvchi strategiyalar

Yana, oddiy jarayon favqulodda rejalashtirish uchun ta'qib qilinishi mumkin, u hukm va loyiha boshqaruvchisi tajribasiga tayanadi. 1.5- rasmda havf boshqarish strategiyasi belgilab berilgan imkoniyatlarni ko‘rsatadi va asosiy hisoblashlari uchun (ya'ni, jiddiy yoki ishonchli), holati 1.4- rasmda ko‘rsatilgan. Bunday strategiyalar uch toifaga bo‘linadi. Bu strategiya quyidagi:

1. 
   Zarur bo‘lgan strategiyasi, ushbu holatda paydo bo‘lish havf-hatar ehtimollik kamayadi. Havf-hatar uchun zarur bo‘lgan strategiya namunasi 1.5- rasmda ko‘rsatilgan, ushbu strategiya nuqsonli komponentlar bilan muomala uchun ishlatiladi.
   
2. 
   Minimallashtirish strategiyalari degan ma‘noni anglatadi va havf-hatar ta'siri kamayadi. Havf-hatarni minimallashtirish strategiyalariga bir misol 1.5- rasmda xodimlari uchun kasallik bo‘limida keltirilgan.
   
3. 
   Favqulodda rejalari uchun tayyorlanganlik ma'nosini anglatadi va eng yomon shug'ullanish o‘rniga favqulodda rejalar ishlatiladi, tashkiliy moliyaviy muammolar uchun strategiya 1.5- rasmda ko‘rsatilgan.
   

Siz uchun muhim tizimlarida ishlatiladigan strategiyalar bilan bu erda aniq holatda ko‘rishingiz mumkin, qachonki siz muvaffaqiyatsizliklarni tark etishingiz yoki oldini olishingiz kerak. Shubhasiz, strategiyadan foydalanish orqali havf-hatarlarni oldini eng yaxshi samara beradi. Bu bo‘lmasa sizda havf-hatar mavjud bo‘ladi.