Boboqulova-nilufar pdf
Download 441.28 Kb. Pdf ko'rish
|
dissertatsiya metafora
|
doim birovga ergashib yuradigan, uning xizmatiga tayyor
turadigan shaxs haqida, dum. “Soli sovuq o z quyrug’iga buyurdi: – Jumanboy, ʻ pastdan palos olib boring, choping 68 ”) bo lgan afzal. Quyruq so zning aynan ʻ ʻ ikkinchi ma’nosi maqolda metafora hodisasini yuzaga chiqarishga xizmat qilgan. Ya’ni quyruq hayvonga xos, ammo shaxsgaqarata aytilganda ko chma ma’no ʻ tashishi ifodalangan. “Ikki qo chqоrning bоshi bir qоzоnda qaynamas”. ʻ Odatda sovliqning boshidan qo chqorning boshi kattaroq bo ladi. ʻ ʻ Ro zg’orda ishlatiladigan qozonda bira yo la ikki sovliqning boshi qaynashi ʻ ʻ mumkin-u, ammo ikki qo chqorning kallasini bir qozonga sig’dirib ham, bir yo la ʻ ʻ qaynatib ham bo lmaydi. Bu- maqolning to g’ri ma’nosi ʻ ʻ 69 . Ma’jozan esa bir yurtda ikki prezident, bir shaharda ikki hokim, umuman, mavqe jihatdan o zaro teng ʻ bo lgan odamlar bir yerda kelishib, xotirjam yasholmaydi, degan ma’nolarda ʻ qo llanadi. ʻ Variantlari: “Bir ungurga ikki ayiq sig’maydi”, “ Ikki kambag’al bir kapaga sig’adi, ikki boy bir dahaga sig’maydi” (kapa – qamishdan qurilgan chayla, uy; daha – shaharning bir qismi). “Ming qo ylini qo yi qоldi, ʻ ʻ Bir qo ylining qo yi kеtdi”. ʻ ʻ Ya’ni bоy оdamlarning davlatidan bir qismi kѐtsa ham bu ularga unchalik ta’sir qilmaydi, ammо yo qsil, muxtоj оilalarda bir narsa bѐhudaga sarflansa uning ʻ o rni tezda bilinib qоladi. Bu maqolning majoziy ma’nosi. Boyning mingta qo yi ʻ ʻ bo lishiga qaramay ularga zarar yetmaydi. Ammo kambag’al odamning yolg’iz ʻ qo yi ham biror ofatga duchor bo ladi. Ma’nodoshi: ʻ ʻ “Kambag’alni tuya ustida qo y qopar”. ʻ Varianti: “Kambag’alni yolg’iz qo zisiga qashqir tegar”. ʻ “ Toycha oti bo lmasa ham, ʻ 68 Ўзбѐк тилининг изоҳли луғати. Икки жилдлик. 1-жилд. А-Р. Москва: Рус тили. 1981. 386-б. 69 Шомақсудов.Ш., Шораҳмѐдов.Ш.Ҳикматнома. Т., 1990, 155-бѐт. Qo ycha oti bor”. ʻ Toy – otning bolasi, o rinbosari. Qo y toy darajasi obro ga ega bo lmasada, ʻ ʻ ʻ ʻ ammo o ziga yarasha qimmatga ega. Ko chma ma’noda esa u darajada bоy, obro li ʻ ʻ ʻ bo lmasa ham o zigayarasha mansabi, hurmat-e’tibоri, hayotda o z o rniga ega ʻ ʻ ʻ ʻ bo lgan insоnlarga nisbatan aytilgan. ʻ “Tоrta tоrta yеsang tоy оrttirasan, Qo ya qo ya yеsang qo y оrtirasan”. ʻ ʻ ʻ Ota-bobolar kishiga turmushni yaxshi o tkazish yuzasidan ta’lim berar ʻ ekanlar, har bir narsada, har sohada tejamkorlikka rioya qilish zarurligini aks holda moddiy qiyinchiliklarga duchor bo lib qolishi muqarrarligini uqtirganlar: ʻ “Qirib yesang qirq kunga yetadi, O yib yesang o n kunga yetadi”. ʻ ʻ Bunda oziq ovqatlar ovqatga solinadigan masalliqlar (masalan, oq yog’) nazarda tutilgan. “Tovug’ini yesang, bir yeysan, Tuxumini yesang ming yeysan”. “Tuxum qilib turgan tovug’ingni besabrlik, beqanoatlik bilan so yib yesang, ʻ birpasda tamom bo ladi – qo yadi, ana undan keyin tovug’ing ham bo lmaydi, ʻ ʻ ʻ tuxuming ham. Go sht taqchil bo lganda biroz sabr-u qanoat qilib tovuqni asrab ʻ ʻ qolsang yana ancha vaqtgacha uning tuxumidan bahramand bo lib yuraverasan”, ʻ deyilmoqchi); “Sog’ib ichsang ming kunlik, Download 441.28 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|