Bolalar adabiyoti fanidan savollar Adabiyot (bolalar adabiyoti) fanining maqsad va vazifalari

Sulton Jo‘raning hayoti va ijodi

Sulton Jo’ra 1910 yilning 15yanvarida Buxoro viloyatining Shofirkon tumanidagi Qag’altom qishlog’ida dehqon oilasida tug’ildi. Yetti yoshida ota-onasidan yetim qolgan Sulton dastlab boshlang’ich maktabda o’qidi. U 1924 yilda Buxoroga kelib erlar pedagogika bilim yurtiga o’qishga kirdi va uni 1930-yilda bitirdi.Sulton Jo’ra 1931–1938-yillarda Buxoro pedagogika institutining ishchi fakultetida o’qiydi. 1938–1941 yillarda Andijondagi o’qituvchilar instituti va pedagogika bilim yurtida til va adabiyotdan dars berdi.1942 yilda Sulton Jo’ra harbiy xizmatga chaqiriladi. U dushmanga qarshi ham qurol, ham qalam bilan mavdonavor jang olib bordi. 1943 yilning 14noyabrida Belorussiya tuprog’ida nemis-fashist bosqinchilariga qarshi janglarning birida jangchi-shoir qahramonlarcha halok bo’ldi.Sulton Jo’raning dastlabki she’rlari 1933 yilda Buxoro yosh shoirlarining “She’rlar” to’plamida nashr etildi. Uning 1939 yilda “Fidokor”, 1941-yilda “Moskva” she’riy to’plamlari, 1942-yilda “Iroda” nomli pesasi nashr etildi. Iste’dodli shoirning vafotidan so’ng 1951 yilda rus va o’zbek tillarida “Tanlangan asarlar”, tinch qurilish yillari davrida “Havorang gilam”, “Zangori gilam”, “Bruno”, “Parvoz”, “Qaldirg’och”, “Tanlangan asarlar” kitoblari bosilib chiqdi.Ikkinchi jahon urushi davrida yaratgan asarlarida fashist gazandalarining butun yovuzliklari ochib tashlandi, ularda yovga qarshi la’nat va nafrat tuyg’ulari davr kishilarining yuksak vatanparvarlik ruhi bilan hamohang yangradi. “To’pchi Muhammad”, “Pulemyotchi ovozi”, “Chavandoz”, “Uch og’ayni botirlar”, “Nayzamiz” (1941), “Qahramon Qo’chqor” (1942), “Jahon seni olqishlar”, “Berlin aptekasida” (1943) she’rlari shular jumlasidandir.Sulton Jo’ra kattalar uchun jo’shqin lirik she’rlar, yirik dostonlar yaratish bilan birga, bolalarga atab ham ajoyib asarlar yozdi.Shoir-pedagog Sulton Jo’ra bolalar uchun yozgan asarlarida baxtli bolalik, Vatanga muhabbat va dushmanga nafrat, mehnat ahllariga e’tiqod tuyg’ularini ifodaladi. Ayni chog’da, u yaxshi va a’lo baholarga o’qish uchun kurashish, rostgo’y va intizomli bo’lish, madaniy va pokiza kiyinish, savodxon va chiroyli yozuv malakasini egallash kabi ta’lim-tarbiyaviy masalalarni ham badiiy vositalarda talqin etdi. Bunday g’oyalar shoirning “Yozgi yomg’irdan so’ng” (1936), “Qizlar”, “A’lo” va “Yaxshi”ning maqtovi”, “Zangori gilam” (1939), “Lola”, “Oy nechta?”, “Tinish belgilarining majlisi”, “Cho’ntak”, “Sirkda” (1940), “Qarzdor”, “Qaldirg’och”, “Yolg’onchi”, “Dengiz tagida” (1941), “Sog’inib” (1942), “Sog’inchli salom”, “Salom xat” (1943) kabi asarlarida o’z ifodasini topdi.U o’z asarlarida bolalar va maktab hayotini, ularning o’qishi, ko’cha va oilada o’zini tutishini haqqoniy aks ettirdi. Shoir yosh kitobxonning diqqatini o’ziga tortuvchi asarlar ijodkori sifatida tanildi.

26.