Болаларда юракнинг норевматик касалликлари

Дилятацион вариантида асосан миокард қисқариш функцияси бузилади – ўта пасаяди. Кардиосклероз ривожланади.
Гипертрофик вариантида миокард толалари гипертрофияси бўлади, чап қоринча бўшлиғи кичраяди.
Рестриктив вариантида чап қоринча бўшлиғи кичрайиб, миокард гипертрофияси бўлади ёки бўлмаслиги ҳам мумкин. Рестрикция асосан чап қоринча миокардининг диастолик (релаксация) функцияси бузилиши натижасида бўлади.
Сурункали НК нинг умумий клиник кўриниши бу касаллик белгсиз кечиб экстракардиал симптомлари, яъни жисмоний ўсишдан орқада қолиш, қайталанувчи пневмония, гепатомегалия, ҳушни йўқотиш, қусиш кузатилиб, ЎРВИ билан касалланганда ўткир юрак-қон томир етишмовчилиги белгилари бирдан юзага чиқади ва шунда беморнинг юрагидаги ўзгаришлар биринчи марта аниқланади.
Дилятацион сурункали НК нинг ўзига хос характерли белгилари бу жисмоний ривожланишдан орқада қолиш, тахипноэ, юрак чўққисининг пастлиги, юрак соҳасида бўртиш, юрак чегараларининг кенгайиши, систолик шовқин, юрак ритмининг бузилиши, жигарнинг катталашиши кузатилади. Шуни алоҳида таъкидлаш лозимки, кардиомегалия билан беморнинг ўзини яхши ҳис қилиши ўртасида номутаносиблик бўлади. Чунки компенсатор механизм узоқ вақт сақланиб, юрак етишмовчилик белгилари анча кеч намоён бўлади. Аввал чап қоринча етишмовчилиги, кейинчалик тотал юрак етишмовчилиги кузатилади.
ЭКГ да вольтаж юқори ёки паст бўлиб, 2/3 беморларда аритмия, ўтказувчанликнинг бузилиши, бўлмачалар зўриқиши, чап қоринча миокард гипертрофияси кузатилади.
Сурункали рестриктив НК кам белгилар билан кечиши туфайли, аксар ҳолларда анча кеч аниқланади ва диагноз қўйилади. Бундай беморлар нафақат тана оғирлигининг камлиги, балки бўйининг паст бўлиши билан ҳам ажралиб туради. Беморда "малина" рангидаги кўкариш, диспное типидаги ҳансираш, юрак чўққисининг кўтарилгинлиги аниқланади.
2/3 қисм беморларда I тон кучайган, ўпка артериясида II тон акценти, одатда систолик шовқин жуда кам эшитилади.
Ушбу НК нинг биринчи белгиси ҳансираш бўлиб, кейинчалик ўнг қоринча етишмовчилик аломатлари пайдо бўла бошлайди. Оқибатда қоринда суюқлик тўпланиши – асцит, жигарнинг 7-8 см гача катталашуви кузатилади.
Рестриктив НК да ЭКГ да АВ ва қоринчалар ичи ўтказувчанлиги бузилганлигини кўриш мумкин. Гисс тутамларида блокада, брадикардия, иккала қоринчада ҳам зўриқиш белгилари Т – тишча икки фазали ёки манфий бўлади. Сурункали НК да умумий ва биохимик қон таҳлилида ЭЧТ нинг бироз ошиши, лейкоцитоз, а_2, гамма-глобулинларнинг ошишини кўриш мумкин. Энг ишончли текшириш – вирусологик текшириш бўлиб, бунда бурун-ҳалқумдан олинган суртмалар ва қонда вирусларнинг топилишининг аҳамияти катта.