Болаларни табиат билан таништириш методикаси

O‘zbekistonda «Bioekosan» va «Ekosan» jamg‘armalari faoliyati

«Bioekosan» O‘zbekiston Xalq ta’limi vazirligining 178- son buyrug‘iga asosan 1995-yil 28 avgustda ekologiya va tabiat- shunoslik markazining qoshida tashkil etilgan. Uning maqsadi respublika miqyosida ekologik ta’lim va tarbiya bo‘yicha dasturlar, metodik qo‘llanmalar, tavsiyalar yaratishdan va o‘quvchi yoshlar hamda kattalar uchun turli xil mavzularda anjumanlar tashkil etish va o‘tkazishdan iborat.

Oliy ta’lim respublika tabiatni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi birlashgan kengashida tasdiqlangan, uzluksiz ekologik ta’lim konsepsiyasi ishlab chiqildi.
Ekologiyadan davlat ta’limi standarti yaratildi. Ekologiya- dan dasturlar to‘plami bir qancha metodik qo‘llanmalar tayyorlandi, shuningdek, ekologiyadan test savollari ishlab chiqildi.
1993, 1997-yillarda respublikada uzluksiz ekologik ta’lim muammolari va ularning echishga bag‘ishlangan anjumanlar o‘tka- zildi.
1993 yildan boshlab «Tabiat kecha, bugun va ertaga» degan shior ostida o‘quvchilar anjumani o‘tkazib kelinmokda.
«EKOSAN» ekologiya va salomatlik xalqaro jamg‘armasi 1992 yili Ta’sischilar konferensiyasida tashkil qilingan bo‘lib, u notijorat, nodavlat (nohukumat) tashkilot hisoblanadi.
Jamg‘arma faoliyatidagi konsepsual asoslar:

• 
  ekologiya va salomatlik, fan, madaniyat, tibbiyotga ishlab chiqarish faoliyatining asosiy mezon sifatida qarash;
  
• 
  O‘rta Osiyoda mintaqaviy biosferaning yaxlitligi tamoyili asosida iqtisodiy-ekologik tizimni shakllantirish;
  
• 
  ekologiya va salomatlik muammolari – xalqaro hamkorlik- ning bosh ustuvor bo‘lishidir. Muhim ekologik muammolarni har taraflama o‘rganish, ilmiy konsepsiya ishlab chiqish va ularni o‘rganishning ustuvor yo‘nalishlarini aniqlash maqsadida notijorat va nodavlat idoralari, xalqaro tashkilotlar, olimlar hamda mutaxassislarning kuchlarini birlashtirishga ko‘maklashish;
  
• 
  O‘rta Osiyoda ilmiy asoslangan ekologik siyosatning shakllanishida ishtirok etish;
  
• 
  ekologik yo‘nalishdagi jamoatchilik fikrlarini tashkil qilishda faol ishtirok etish;.
  
• 
  ekologik tafakkur va madaniyatni tarbiyalash.
  

Faoliyat yo‘nalishlari: atrof-muhitni muhofaza qilish masalalari, sog‘lom turmush tarzi, ekologiya, sanitariya-gigiena bilimlari va kasallikning oldini olishni targ‘ib qilish;

• 
  ekologik ta’lim-tarbiya va aholini atrof-muhit holati haqida xabardor qilish;
  
• 
  ekologik halokat mintaqasida yashovchi aholiga tibbiy maslahatlar berish, davolash, kasallikning oldini olish borasida insonparvarlik yordamlari ko‘rsatish;
  
• 
  ekologiya va aholi salomatligini saqlashning dolzarb muammolari bo‘yicha xalqaro anjumanlar, uchrashuvlar, seminarlar, simpoziumlar o‘tkazish;
  
• 
  ekologik inqirozga uchragan mintaqalardagi ijtimoiy- ekologik holatni o‘rganish va uni yaxshilash bo‘yicha hamkorlik choralarini ko‘rish maqsadida xalqaro missiya tashkil qilish;
  
• 
  gumanitar hamkorlik masalalari bo‘yicha xalqaro tashki- lotlar, moliya institutlari, xorijiy kompaniyalar bilan aloqa o‘rnatish.
  
• 
  tabiatni muhofaza qilish faoliyati va biznesni ekologiya- lashtirishda boshqarishning iqtisodiy uslubini joriy etish;
  
• 
  ekoturizmni rivojlantirish.
  

Amalga oshirilayotgan loyiha va dasturlar:

• 
  «Ekologiya va salomatlik kunlari» (aholining keng qatlami ishtirokida ko‘kalamzorlashtirish, obodonlashtirish, atrof-muhit- ni muhofaza qilish, sanitariya-gigiena va targ‘ibot-tashviqotga oid tadbirlarni bosqichma-bosqich amalga oshirish borasidagi tadbir- lar majmui);
  
• 
  «Ekosan» salomatlik poezdi (ekologik nosoz mintaqada yashovchi aholiga tibbiy davolash va insonparvarlik yordamlarini ko‘rsatish);
  
• 
  «Ekolot» (ijtimoiy-ekologik loyihalarni amalga oshirish va insonparvarlik yordamlari ko‘rsatish ishlariga qo‘shimcha moliyaviy mablag‘lar jalb qilish maqsadida ekologik lotareyalar chiqarish);
  
• 
  «Kasallikning oldini olish va salomatlik» (kasallik haqida ogohlantirish, idoralararo va tarmoqlarga tegishli loyihalar ishlab chiqish va amaliyotga tatbiq etish orqali sog‘lom turmush tarzini o‘rgatish va targ‘ib qilish);
  
• 
  TEO «EKOSAN» (Talabalar Ekologiya Otryadlari – talaba yoshlarni aholi yashash joylarida, mahallalarda, korxona va tashkilot hududlarida sanitariya-gigiena va kommunal foydala- nish borasida tartib buzarliklarni aniqlash va u erda tartib o‘rnatish ishlariga ommaviy holda jalb etish);
  
• 
  «Mash’al-EKOSAN» (ekologiya muammolari bo‘yicha ilmiy- nazariy radiodasturlar sikli);
  
• 
  «Intermed», «Xalq tabobati markazi» (aholi orasida xalq tabobati asoslarini tushuntirish va amalga oshirish);
  

«EKOSAN» dorixonalari va dorixona do‘konlari (dori- darmon preparatlari va ekologik toza qishloq xo‘jalik mahsulot- lari savdosini amalga oshirish);
«SES-EKOSAN» (korxonalar, idoralar hamda savdo ob’ekt- larining sanitar holati va tabiatni muhofaza qilish qonunchi- ligiga rioya qilinishi yuzasidan hukumat sanitariya epidemiologiya xizmatining jamoatchilik bilan hamkorlikdagi nazoratini o‘tkazish).