Бөлүм Экономикалык негизи, негизги каражаттардын мазмуну жана эсепке алуу

Негизги каражаттардын объектиси төмөнкүдөй учурларда актив катары таанылууга тийиш:

• 
  чоң ыктымалдуулук менен, ишкана активге байланыштуу келечектеги экономикалык пайда алат деп айтууга болот;
  
• 
  ишкана үчүн активдин наркын ишенимдүү баалоого болот.
  

Негизги каражаттар көбүнчө бизнестин бардык активдеринин негизги бөлүгүн түзөт, ошондуктан анын финансылык абалын чагылдырууда чоң мааниге ээ. Андан тышкары, чыгымдарды актив же чыгым катары аныктоо ишкана тарабынан берилген иш-аракеттерге олуттуу таасирин тийгизиши мүмкүн.
Негизги каражаттардын объектисинин таануунун биринчи шартына ылайык келишин аныктоодо ишкана баштапкы таануу учурунда болгон фактылардын негизинде келечектеги экономикалык пайданы алуу ыктымалдыгынын даражасын баалоого тийиш. Бул экономикалык пайданы алуу үчүн жетиштүү ыктымалдуулуктун болушу ишкана жакшылык активине байланыштуу алат жана тиешелүү тобокелдиктерди өзүнө алат деген ишенимдүүлүктү талап кылат. Мындай ишенимдүүлүк, адатта, пайда жана тобокелдиктер ишканага өткөндө гана болот. Ошол учурга чейин, активди сатып алуу операциясы, адатта, олуттуу жазасыз жокко чыгарылышы мүмкүн, ошондуктан актив таанылбайт.
Уюмдун негизги каражаттары курамы жана максаты боюнча ар түрдүү. Алардын эсебин жүргүзүү үчүн, аларды түрлөрү, максаты же өндүрүш процессине катышуу мүнөзү, экономиканын тармактары, пайдалануу даражасы жана тиешелүүлүгү боюнча классификациялоо зарыл .
Негизги каражаттардын классификациясын карап көрөлү. Өнөр жайда негизги фонддор төмөнкүдөй белгилер боюнча топтоштурулат: арналышы, пайдаланылышы, таандыктыгы, пайдалануу үчүн акы төлөө.
Максаты боюнча, негизги каражаттар айырмаланат:

• 
  өнөр жай-өндүрүштүк негизги фонддор, башка тармактардын өндүрүштүк негизги фонддору жана.
  
• 
  өндүрүштүк эмес негизги фонддор.
  

Пайдалануу боюнча негизги фонддор бөлүнөт:

• 
  аракеттеги жараксыз жана запастык бөлүктөргө.