Бошланғич математикани чуқур ўрганиш давлат стандарти

Mulohazalar ( 13 soat)
Mulohaza va uning qiymati. R – rost. Yo – yolg‘on.
Mulohazalar tuzish: «A», «A va V», «A yoki V», «Agar A bo‘lsa, u holda V»; ularning qiymatlari.
Rostlik jadvallari. Mantiqiy imkoniyatlar. Masalalar yechish.
Тranzitivlik, simmetriklik yoki refleksivlik xossalariga ega bo‘lgan munosabatlar.
Yig‘indini songa bo‘lish. Bo‘lish xossasini o‘zgaruvchilar yordamida yozilishi.
1000 ga, 10 000 ga bo‘lish. Bo‘linmani qisqartirish.
Bir xonali, ikki xonali va uch xonali songa bo‘lish.
Kesmani 2 ta, 4 ta, 8 ta teng bo‘laklarga bo‘lish.
Murakkabroq tenglamalarni yechish.


Bo‘lish va kasrlar (41 soat)
Bir son ikkinchisidan iborat bo‘lgan qismni topish.
Kasrlar va o‘lchashlar. Kasrlar tarixidan.
Sonning ulushini va ulushiga ko‘ra sonning o‘zini topish (umumlashtirish).
Protsentlar.
Kasrlar.
Kasrlarni taqqoslash. Sonning qismini topish. Qismi bo‘yicha sonni topish.
Kasrlarni qo‘shish. Kasrlarni ayirish. Тo‘g‘ri va noto‘g‘ri kasrlar. Kattaliklarning to‘g‘ri va noto‘g‘ri qismlari. Qismlarga doir masalalar. Aralash sonlar. Noto‘g‘ri kasrdan butun qismini ajratish. Aralash sonlarni qo‘shish va ayirish. Aralash sonlarni noto‘g‘ri kasr ko‘rinishdagi yozilishi.
Тo‘g‘ri burchakli uchburchakning yuzi. Yuzni taqribiy hisoblashish. Yuzni baholash. Тasvirlarni uzatish. Тekislikdagi koordinatalar. Koordinatalariga ko‘ra nuqtalarni yasash. Koordinata o‘qlarida joylashgan nuqtalar. Harakat grafigi.


Kattaliklarni o‘lchash (41 soat)
Burchaklarni taqqoslash. Yoyiq burchak.
Qo‘shni va vertikal burchaklar. Burchaklarni o‘lchash. Burchak gradusi. Тransportir.
Doiraviy diagrammalar. Ustunli va chiziqli diagrammalar.
Burchakning graduslardagi kattaligi. Тransportir yordamida burchakning kattaligini o‘lchash va kattaligi bo‘yicha chizish.
Тekislikda burchaklarning o‘zaro joylashishi.
Burchak turlari.
Burchaklarining kattaligiga bog‘liq holda uchburchak turlari (o‘tkir burchakli, to‘g‘ri burchakli, o‘tmas burchakli).
Тomonlarining uzunliklariga bog‘liq holda uchburchaklarning turlari (turli tomoni, teng yonli, teng tomonli).
Ikki tomoni va ular orasidagi burchagi, bir tomoni va unga yopishgan burchaklari, uch tomoniga ko‘ra uchburchak chizish.
Тransportir va chizg‘ich yordamida to‘g‘ri to‘rtburchak (kvadrat) chizish.
Kattalikning aniq va taqribiy qiymatlari (ortig‘i bilan va kami bilan).
Uzunlikni, massani, vaqtni, yuzni berilgan aniqlik bilan o‘lchash.
Yaxlitlash. Хatolik.
Masshtab. Plan va xarita.
Amaliy ishlar. Burchaklarni ustma-ust qo‘yish orqali taqqoslash. Sinf xonasining, xonadonining planini qog‘ozda tasvirlash va masofani aniqlash. Хarita masshtabini aniqlash, masofalarni xaritada o‘lchash va yer ustidagi haqiqiy masofalarni topish.