Bozor iqtisodiyotiga o`tish va iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish mexanizimlari

Davlat funkstiyalari - bu davlatning maqsad va vazifalarini amalga oshirishga qaratilgan davlat faoliyatining asosiy (bosh) yo’nalishlaridir. Davlat o’z oldiga qo’ygan maqsadga erishishi uchun ma’lum bir vazifalarni hal qilishi lozim, bu esa o’z navbatida, ushbu vazifalarni bajarishga qaratilgan tegishli funkstiyalarni amalga oshirishni taqozo etadi.

• 
  Davlat funkstiyalari - bu davlatning maqsad va vazifalarini amalga oshirishga qaratilgan davlat faoliyatining asosiy (bosh) yo’nalishlaridir. Davlat o’z oldiga qo’ygan maqsadga erishishi uchun ma’lum bir vazifalarni hal qilishi lozim, bu esa o’z navbatida, ushbu vazifalarni bajarishga qaratilgan tegishli funkstiyalarni amalga oshirishni taqozo etadi.
  
• 
  Falsafada funkstiya deganda biron-bir ob’ekt xususiyatlarini ma’lum munosabatlar tizimidagi tashqi ifodasi tushuniladi. Funkstiya – vakolat doirasidan kelib chiquvchi faoliyatdir. Chunki, ―funkstiya‖ lotin tilidan olingan bo’lib, ―faoliyat‖ degan ma’noni anglatadi.
  
• 
  Shuni qayd etish lozimki, ―maqsad‖, ―vazifa‖, ―funkstiya‖ tushunchalari bir-biridan ajralmas bo’lib, davlatning maqsad va vazifalariga mos kelish davlat funkstiyasining asosiy belgisini tashkil etadi. Maqsad bu muayyan davlatning taraqqiѐtidagi keyingi bosqichda erishmoqchi bo’lgan holati bo’lsa (masalan: fuqarolik jamiyatini shakllantirish, huquqiy demokratik davlat barpo etish), vazifa esa ushbu maqsadga erishish uchun hal etilishi lozim bo’lgan masalalar, funkstiya - vazifalarni echimiga yo’naltirilgan faoliyat yo’nalishidir.
  

Davlatning asosiy ichki funkstiyalariga quyidagilarni kiritish mumkin:

• 
  Davlatning asosiy ichki funkstiyalariga quyidagilarni kiritish mumkin:
  
• 
  iqtisodiy funkstiya;
  
• 
  ijtimoiy funkstiya;
  
• 
  siyosiy funkstiya;
  
• 
  huquqiy tartibotni ta’minlash funkstiyasi;
  
• 
  tinchlik va totuvlikni ta’minlash funkstiyasi;
  

Iqtisodiyotni tartibga solish vositalari orqali mamlakatning iqtisodiy taraqqiyotiga ta’sir ko’rsatiladi. Buning uchun davlat organlari quyidagi vositalardan foydalanishi mumkin:

• 
  Iqtisodiyotni tartibga solish vositalari orqali mamlakatning iqtisodiy taraqqiyotiga ta’sir ko’rsatiladi. Buning uchun davlat organlari quyidagi vositalardan foydalanishi mumkin:
  
• 
  - cheklangan ishlab chiqarish resurslarini tartibga solish;
  
• 
  - iqtisodiyotni soliqlar vositasida tartiblash;
  
• 
  - iqtisodiy tizimga monetar uslublar vositasida ta’sir o’tkazish.