Bàrchà mîddàlàr ko‘p sînli bo‘linmàs zàrràlàrdàn àtîm

Yadrî kuchlàrining õîssàlàri. 1. Yadrî kuchlàri – tîrtishish

kuchlàri.

2. Yadrî kuchlàri – qisqà màsîfàdà tà’sir etuvchi kuchlàrdir.

Ulàrning tà’sir màsîfàsi 10

-15

 m àtrîfidà bo‘làdi. Yadrî kuchlàrining

tà’sir màsîfàsi yadrî kuchlàrining tà’sir ràdiusi dåyilàdi.

3.  Yadrî  kuchlàri  elåktr  zàryadigà  bîg‘liq  emàs.  Prîtîn  và

nåytrîn, ikkità prîtîn và ikkità nåytrîn îràsidàgi yadrî kuchlàri

bir  õil.

4. Yadrî kuchlàri tîrtishish và kulîn kuchlàri kàbi màrkàziy

õàràktårgà egà emàs.

5. Yadrî kuchlàri to‘yinish õàràktårigà egà.

Hàr bir nuklîn yadrîdàgi bàrchà nuklînlàr bilàn emàs, bàlki

o‘z àtrîfidà jîylàshgàn chåkli nuklînlàr bilànginà o‘zàrî tà’sir-

làshàdi. Shuning uchun hàm bîg‘lànish enårgiyasining màssà sîni

À gà bîg‘liqligi chiziqli õàràktårgà egà.

Shuni àlîhidà tà’kidlàsh kåràkki, hîzirgàchà yadrî kuchlàri

îõirigàchà o‘rgànilmàgàn. Shu bilàn birgà, yadrîdà sîf «prîtîn»

và sîf «nåytrîn» yo‘q, ulàrning o‘rnidà ikkità – musbàt và mànfiy

zàryadlàngàn yadrî mîddàsi màvjud,  dåb hisîblànàdi. Yapîn fizigi

Õ.Yukàvàning  g‘îyasigà  ko‘rà,  ulàr  bir-birlàri  bilàn  uzluksiz

ràvishdà p- måzîn dåb ataluvchi zàrràlàr àlmàshinib turishàdi.

Shundày  bo‘lsà-dà,  yadrîni  qàndàyligini  tàsàvvur  qilishgà

intilgàn fiziklàr uning turli mîdållàrini yaràtishgàn. Bu mîdållàr-

ning hàr biri yadrîning u yoki bu õususiyatlàriniginà tushuntirib

bårà îlishini e’tirîf etsàk-dà, ulàrning ikkitàsi hàqidà mà’lumît

bårib o‘tishni lîzim tîpdik.