Bàrchà mîddàlàr ko‘p sînli bo‘linmàs zàrràlàrdàn àtîm
Sîlishtirmà bîg‘lànish enårgiyasi
Download 1.59 Mb. Pdf ko'rish
|
Sîlishtirmà bîg‘lànish enårgiyasi. Sîlishtirmà bîg‘lànish
enårgiyasi E sîl
dåb, hàr bir nuklîngà to‘g‘ri kåluvchi bîg‘lànish enårgiyasigà àytilàdi, ya’ni = bog` sol E A E , (32.3) bu yerdà À – yadrîdàgi nuklînlàr sîni. 60- ràsmdà sîlishtirmà bîg‘lànish enårgiyasi E sol ning màssà sîni A gà bîg‘liqlik grafigi kåltirilgàn. Êo‘rinib turibdiki, E bîg‘
ning turli yadrîlàr uchun qiymàtlàri hàm turlichàdir. Ìåndålåyåv elå- måntlàr dàvriy siståmàsining o‘rtàsidà jîylàshgàn elåmåntlàrning yadrîlàri ànchà bàrqàrîr. Bundày yadrîlàr uchun bîg‘lànish enårgiyasi 8,7 ÌeV gà yaqin. Yadrîdàgi nuklînlàrning sîni îrtishi bilàn bîg‘lànish enårgiyasi kàmàya bîràdi. Dàvriy siståmàning îõiridàgi elåmåntlàr (màsàlàn, uràn uchun) u 7,6 ÌeV àtrîfidà bo‘làdi. Bungà sàbàb – yadrîdàgi prîtînlàrning sîni îrtishi bilàn ulàr îràsidàgi itàrishish kuchining îrtishidir. Elåktrînning àtîmgà bîg‘lànish enårgiyasi 10 eV àtrîfidà bo‘làdi. Dåmàk, nuklînning yadrîgà bîg‘lànish enårgiyasi, elåk-
125 trînning àtîmgà bîg‘lànish enårgiyasidàn milliîn màrtà kàttà ekàn. Õuddi shuningdåk, yengil yadrîlàr uchun hàm sîlishtirmà bîg‘lànish enårgiyasi ànchà kichik. Dåytåriy uchun u bîr-yo‘g‘i 1,1 ÌeV ni tàshkil qilàdi. Shuning uchun hàm yadrî enårgiyasini àjràtib îlishning ikki õil usuli và dåmàk, yadrî enårgåtikàsining hàm ikki õil yo‘nàlishi màvjud. Bulàrdàn birinchisi, yengil yadrîlàrni sintåz qilish bo‘lsà, ikkinchisi, îg‘ir yadrîlàrning pàrchàlànishidir. Biz kålgusidà bu yo‘nàlishlàrgà bàtàfsil to‘õtàlàmiz.
Download 1.59 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling