. Go’daklik bola va kattalarning ajralmas birligining ijtimoiy holati qarama-qarshilikni o’z ichiga oladi:bola kattalargabmaksimal darajada muhtoj va shu bilan birga unga ta’sir qilishning o’ziga xos vositalariga ega emas . Bu qarama-qarshilik butun chaqaloqlik davrida Hal qilinadi .Ushbu qarama-qarshilikning Hal etilishi uni keltirib chiqargan rivojlanishning ijtimoiy holatini yo’q qilishga olib keladi. Bolaning onasi bilan Umumiy hayotining ijtimoiy holati yangi turdagi faoliyatning paydo bo’lishiga olib keladi . Bola va ona o’rtasidagi bevosita hissiy aloqa(D.B Elkonin tomonidan tadqiqotlar sifatida) D.B Elkonin va M.I.Lisina ushbu faoliyat turning o’ziga xos xususiysti shundaki ushbu faoliyatning sub’yekti boshqa shaxsdir. Ammo agar faoliyat sub’yekti boshqa shaxs bo’lsa ,unda bu faoliyat aloqadir. Muhimi odamlar bir-biri bilan nima qilishlari emas ,ta’kidladi D.D Elkonin ,lekin boshqa shaxsning faoliyat mavzusiga aylanishi haqiqati. . Go’daklik davrida bu turdagi muloqot juda aniq. Kattalar tomonidan bola faoliyat sub'yektiga aylanadi.Bola tomonidan kattalarga ta’sir qilishning birinchi shakllari paydo bo’lishini kuzatish mumkin. . Shunday qilib Tez orqada bolaning ovozli reaksiyalari hissiy faol qo’ng’iroq Harakteriga ega bo’ladi. Pichirlash kattalarga qaratilgan hatti-harakatlarga aylanadi.Bu hali so’zning to’g’ri ma’nosida nutq emas ,chunki bu faqat hissiy ekspressiv reaksiyalardir. . Bu davrda muloqot hissiy jihatdan ijobiy BO’LISHi kerak. Shunday qilib bola hissiy jihatdan ijobiy ohangni yaratadi,bu jismoniy va ruhiy salomatlik belgisidir. Onaning yuziga tabassumning o’ziga xos reaksiyasi bolaning aqliy rivojlanishining ijtimoiy holati allaqachon shakllanganligidan dalolat beradi. Bu bola va kattalar o’rtasidagi munosabatlarning ijtimoiy holatidir.L.S Vigotskiy buni “ijtimoiy holati deb ataydi.L.S Vigotskiyning fikricha bola kattalar peraplegiyaga o’xshaydi,u “biz ovqatlandik”,”biz sayr qildik” kabi ifodalaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
