27
O’sha davrda Basra (Iroq), Kashmir, Badaxshon va Xuroson chet
elga silliqlangan qimmatbaho toshlar sotadigan markazlar hisoblangan. Beruniy
Badaxshon haqida bunday degan: “Badaxshonning o’zida toshlar qazib
chiqarilmaydi, Badaxshonda chetdan keltirilgan toshlar tarashlanadi Badaxshon bu
toshlar uchun bir darvozadirki, shu yerdan boshqa mamlakatlarga tarqaladi”.
“Mineralogiya” kitobida mana bu satrlarni ham o’qish mumkin: “Al
habashi degan tosh mutlaqo Habashistondan olinmaydi, balki habashlarning oppoq
yaltiroq tishiga o’xshatib berilgan nomdir…. Rus, Rum va Slaviyanlarning
qilichlari Shoburkon qilichidan yasaladi. “Qalayi deb yuritiladigan qilich Qala
mamlakatidan (Malakka yarimoroli ) keltiriladi shuning uchun bu metall qalayi
deb yuritiladi”.
“Yoqut – javharlar orasida birinchisi nafisrog’i va eng
qimmatlisidir.
Olmos. Olmosning ismi hind tilida hiro, rum tilida azmis va admantundir.
Yoqub Kindiy: admantunning ma’nosi – sinmaydigan narsa, deydi. Bu toshni
xususiyati shundayki, bu toshni hech narsa kesa olmaydi va sindira olmaydi.
Marvarid. Suv hayvonining jinsi bo’lib o’sishi bilan boshqa toshlardan
farq qiladi (uni dengizga sho’ng’ib dengiz tagidan topadilar).
“ Saydana” (“ Kitob as- saydana fit- tibb” – Dorivor o’simliklar
Do'stlaringiz bilan baham: