Buxoro davlat universiteti turobova hulkar rustamovna agrobiznesni tashkil etish va boshqarish

Yujin Porter tomonidan ilk bor qo’llangan edi. Klaster atamasi (ingliz 
tilidan “cluster” so’zini tarjima qilinganda) bir qancha bir xil 
elementlarning birlashuvi, to’planishi, guruh ma’nolari va ma’lum 
darajada o’ziga xos xususiyatlarga ega bo’lgan mustaqil birlik sifatida 
tushuniladi. «Klaster» tushunchasi 1990 yilda Maykl Porter tomonidan 
«Davlatlarning raqobatdosh afzalligi» nomli asarida keltirilgan. 10 ta 
sanoati rivojlangan davlatlarning rivojlanish tarixini tahlil qilgach, 
Maykl Porter klasterlarning paydo bo’lishi iqtisodiy rivojlanish va 
sanoatlashtirish jarayoni tarkibining ajralmas qismidir degan fikrga 
kelgan. Shunday qilib, klaster – o’zaro bog’liq korxonalarni 
birlashtirishning bir shakli bo’lib, bu hudud iqtisodiyotining 
raqobatbardoshligini oshirish imkonini beradi. Tashkillashtirish shakli 
jihatidan, klaster – vertikal ravishda integratsiyalangan tuzilma deyish 
mumkin. Klasterning umumiy jihatlari 4.1-rasmda keltirilgan. 
4.1-rasm. Klasterning umumiy jihatlari. 
S.Rosenfeldning so’zlariga ko’ra, klasterlarni yaratish zamonaviy 
iqtisodiy rivojlanish va kam rivojlangan hududlar strategiyasining 
asosidir. U klasterga geografik jihatdan qo’shni bo’lgan, bir-biri bilan 
bog’langan, muayyan bir sohada faoliyat olib boradigan hamda bir-
Ilmiy-tadqiqot muassasalari mavjudligi
Xom ashyo yetkazib beruvchilarning yetarliligi
Maxsus xizmatlarga egalik imkoniyatining mavjudligi
Maxsus o‘quv muassasalarining mavjudligi
Sohaga mansublik
Mehnat resurslari yetarliligi
Raqobatbardoshlik holati

---

79 
birining ishini to’ldiradigan korxona va tashkilotlar birlashmasi sifatida 
ta’rif bergan. 
“Klaster” nazariyasi evolyutsiyasidan uning ikki fundamental 
tavsifini ajratib ko’rsatish mumkin.