Buxoro davlat universiteti

9.Tovuq va xo'rozlar patining oltin rangli va kumush rangda bo’lishini ta’minlovchi genlar jinsiy X-xromosomaga birikkan holda irsiylanib, oltin rang kumush rangga nisbatan dominantlik qiladi. Oltin rangli xo‘roz kumush rang tovuq bilan chatishtirilganida olingan F₁ duragaylari o‘zaro chatishtirilsa, F₂ da olingan jo‘jalarning fenotipi qanday bo’ladi?

10.Gipertrixoz retsessiv belgi boiib, Y-xromosomaga birikkan holda irsiylanadi, polidaktiliya esa autosoma dominant belgi sifatida irsiylanadi. Otasi gipertrixoz, onasi esa polidaktiliya bilan kasallangan oilada bu kasalliklar bo‘yicha sogiom qiz farzand tugildi. Ota-ona genotipini aniqlang. Yana ikkala belgisi sogiom farzandlar tugilish ehtimolini aniqlang.

11.Albinos (a), daltonik (d) va gipertrixoz (b) erkak albinizm va daltonizm bo'yicha geterozigotali, gipertrixozga ega boimagan ayolga uylangan. Bu oilada otasiga o‘xshash o‘g‘il tugilgan. Oilada tugiladigan qizlarning necha foizida daltonizm namoyon bo’ladi?

12.Odamda daltonizm. retsessiv allellarga bogiiq vauX-xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Talassemiya autosoma kasalligi boiib, u chala dominantlik qiladi. Rangni yaxslii ajratadigan, lekin talassemiyaning yengil formasi bilan kasal ayol daltonik, lekin talassemiya bo‘yicha sog‘ erkakga turmushga chiqdi. Ularning oilasida daltonik, talassemiyani yengil formasi bilan kasallangan o‘g‘il tugildi. Ota-ona genotipini aniqlang. Bu oilada anomaliyasiz o‘g‘il tugilishi ehtimoli qancha?

13.Albinos (a), daltonik (d) Va gipertrixoz (b) erkak albinizm va daltonizm bo‘yicha geterozigotali, gipertrixozga ega boimagan ayolga uylangan. Bu oilada otasiga o‘xshash o‘g‘il tugilgan. Oilada tugilgan qizlarda fenotip bo‘yicha qanday ajralish namoyon bo’ladi?

14.Albinos (a), daltonik (d) va gipertrixoz (b) erkak albinizm va daltonizm bo'yicha geterozigotali, gipertrixozga ega boimagan ayolga uylangan. Bu oilada otasiga o‘xshash o‘g‘il tugilgan. Oilada tugilgan farzandlarda genotip (1) va fenotip (2) bo‘yicha qanday ajralish kuzatiladi?

15.Aggamaglobulinemiyaning bir turi autosomaga birikkan retsessiv kasallik holatda, ikkinchi turi esa retsessiv X-xromosomaga birikkan holatda nasldan naslga oiadi. Ayol ikki belgisi bo‘yicha geterozigota va erkak aggamaglobulinemiya bilan kasallangan, agar unga bu kasallik laqat onasidan o‘tgan bo’lsa (har ikkala turi ham), otasidan esa umuman kasallik o'tmaganligi maium bo’lsa, oilada kasal bolalar tug’ilishi ehtimolini toping.

16. Aggamaglobulinemiyaning bir turi autosomaga birikkan retsessiv kasallik liolatda, ikkinchi turi esa retsessiv X-xromosomaga birikkan holatda nasldan naslga o‘tadi. Ayol ikki belgisi bo'yicha geterozigota va erkak aggamaglobulinemiya bilan kasallangan, agar unga bu kasallik faqat onasidan o‘tgan bo’lsa (har ikkala turi ham), otasidan esa umuman kasallik o‘tmaganligi maium bo’lsa, oilada kasal boimagan bolalar tugilishi ehtimolini toping.

17.Tishlarning qoramtir rangi ikkita dominant gen ta’sirida rivojlanadi. Bu genlarning biri autosomada, ikkinchisi X-xromosomada joylashgan. Tishlari qora erkak va ayoldan tish rangi normal bo’lgan qiz va o‘gil tugildi. Ayol tishini qoramtir rang geni X-xromosomada, erkak tishini qoramtir rang geni autosomalarda joylashgan taqdirda shu oilada tish rangi normal bo’lgan farzandning tugilish ehtimoli qanday?

18.Qora ko‘zli ayol - ranglarni yaxshi ajratadi, uning otasi ko‘k ko‘z va daltonik. Shu ayol ko‘k ko‘z, rangni yaxshi ajratadigan erkak bilan turmush qurdi. Bu oilada ko‘k ko‘z, kasal o‘gil bola, ko‘k ko‘z, kasal qiz va qora ko‘zli, sogiom qiz tugilish ehtimoli qanday bo’ladi (agar qora ko‘z autosomada joylashgan dominant belgi, daltonizm X-jinsiy xromosomaga birikkan retsessiv belgi ekanligi maium bo’lsa)?

19.* Odamda ter bezlarining boimasligi retsessiv belgi boiib, jinsiy X-xromosoma bilan birikkan holda irsiylanadi. Albinizmni retsessiv autosoma geni belgilaydi. Normal ota-onadan ikki anomaliyaga ega bo’lgan ogil tugildi. Ota-onaning genotipini aniqlang. Qizlarning ikkala anomaliya bilan kasallanib tugilishi ehtimoli qanday?

20* Gemofiliya X-xromosoma bilan birikkan holda irsiylanadigan retsessiv kasallik Albinizm retsessiv autosoma kasalligi. Sogiom ota- onadan ikki belgisi bo‘yicha kasal farzand tugildi. 2-o‘gilning ikkala kasallik bilan tugilish ehtimoli qanday (%) va ota-ona genotipini aniqlang.

21**Odamda daltonizm retsessiv belgi boiib, X-xromosoma bilan birikkan holda irsiylanadi. Talassemiya autosoma orqali irsiylanadi va chala dominantlik qiladi. Ranglarni ajrata oladigan, lekin talassemiyaning yengil formasi bilan kasallangan ayol bilan sogiom, lekin daltonik erkak turmush qurishdi. Oilada daltonik,talassemiyaning yengil formasi bilan kasallangan o‘gil tugildi. Ota-onaning hamda bolaning genotipini aniqlang va tugiladigan farzandlar orasida sogiom o‘g‘il bolalarning tugilish ehtimoli qanday (%)?