Buxoro davlat universitetitning pedagogika instituti magistratutra bo

Ikkinchi bob xulosa.
Bugungi kunda yoshlarni mehnatga o‘rgatish har bir inson hayotida ahamiyati katta ekanligini ko‘pchilik anglab yetgan. Hozirgi bozor iqtisodiyoti munosabatlari rivojlanayotgan sharoitda insonlarning kasbiy savodxonligi qay darajada bo‘lishiga qaramay, ular o‘z hayoti davomida bir qator kasbiy muammolarga duch keladilar va ularni hal etishga majburdirlar. Jamiyat hayoti va insonlarning turmush darajasining yaxshilanishi mana shu muammolarning yechimlarini ongli, sifatli hal qilinishiga bog‘liqdir. Shuning uchun hozirgi vaqtda insonlarning kasbiy bilimdonlik darajasini rivojlantirishga e’tibor qaratish talab etilmoqda. Buning uchun esa, kasbiy ta’lim berish boshlang‘ich sinflardan boshlab uzluksiz tarzda olib borilishi kerakligini ko’rsatadi.

UMUMIY xulosalar
Hozirgi kun talablariga javob berish barobarida uzluksiz ta’limning yagona tizimi, umumta’lim tayyorgarligining uzluksiz ta’limdagi ahamiyati, shaxs barkamolligi, mustaqil ijodiy faoliyat ko‘rsata olishda yoshlarni kasbiy munosabatlarga jalb etish va tayyorlashga yo‘naltirilgan ilmiy qarashlar tizimi shakllanmoqda.
Ijtimoiy foydali mehnatga to‘g‘ri munosabatni takomillashtirishni vaqt bilan qat’iy chegaralash mumkin emas. Uning uzluksizligini ta’minlovchi, iqtisodga yo‘naltirilgan ta’lim-tarbiya tadbirlari tizimidagi markaziy siymo jahon andozasiga mos keluvchi ijodkor shaxsdir. Shaxsning kamolotga intilishi ijodkorlikni ta’minlaydi. Darhaqiqat, ta’lim–tarbiya jarayonida o‘qituvchining kasbiy bilimdonligini ta’minlashni yuqori sinflardan emas, balki boshlang‘ich ta’lim bosqichidan boshlash har tomonlama maqsadga muvofiqdir.
1. Bugungi kunda ta’lim jarayonining bosh maqsadi o‘qituvchilarni uzluksiz rivojlantirib borgan holda ularni ijtimoiy hayotga tayyorlashdan iboratdir. Ijtimoiy munosabatlarga kirishning eng muhim belgisi esa kasbiy bilimdonlikda namoyon bo‘ladi. Shuning uchun kasbiy bilimdonlikka oid ko‘nikmalarni boshlang‘ich sinflardan boshlab rivojlantirib borish bugungi kunda tobora ko‘proq ijtimoiy ahamiyat kasb etmoqda. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini ijtimoiy foydali mehnatga to‘g‘ri munosabatni shakllantirishga xizmat qilayotgan metodik qo‘llanma, dastur, darsliklarning mazmunini tahlil qilish hamda shu sohada amalga oshirilgan ilmiy tadqiqot ishlari va ta’lim jarayoni oldiga qo‘yilayotgan ijtimoiy buyurtmani o‘rganish natijasida, boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini ijtimoiy foydali mehnatga to‘g‘ri munosabatni shakllantirishni modulli texnologiyalar vositasida rivojlantirishning didaktik asoslarini ishlab chiqish pedagogika fanida o‘z yechimini kutayotgan dolzarb muammo ekanligini aniqlash imkoniga ega bo‘ldik.
2. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini ijtimoiy foydali mehnatga to‘g‘ri munosabatni shakllantirishga oid bilim va ko‘nikmalarining mavjud darajasini o‘rganish natijalari shuni ko‘rsatmoqdaki, bugungi kunda boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarining bu sohadagi bilimlari yetarli emas. Ular ijtimoiy hayotda o‘zlari duch kelayotgan kasbiy atamalarning mazmunini to‘liq tushunib yetmayaptilar. Ularning hisob-kitob qilish ko‘nikmalari yetarlicha shakllanmagan. O‘quv dasturlari va darsliklarda taqdim etilayotgan kasbiy bilim va tushunchalarning berilishida izchillikka amal qilinmagan. O‘qituvchilarning yosh xususiyatlari va ijtimoiy tajribalarining mavjud darajasi ularni o‘zlashtirishga imkon bermaydi. Bularning barchasi boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari egallashi zarur bo‘lgan iqtisodga oid bilimlar mazmunini muayyan didaktik prinsiplarga tayangan holda belgilab berish zaruriyatini qo‘ydi.
3. Amalga oshirgan ishlar natijasida bizning ajdodlarimiz bolalarga kasbiy munosabatlarga kirishish, kasbiy muloqotda xulq-atvorni hamda iqtisodga oid bilimlarni yoshlikdan o‘rgatib borganliklari, bu sohada katta pedagogik tajriba to‘plaganliklari, ushbu merosdan ta’lim-tarbiya jarayonida foydalanishga bugungi kunda kuchli ehtiyoj tug‘ilayotganligini aniqlashga muvaffaq bo‘ldik va merosdan foydalanishga oid ilmiy-metodik tavsiyalar yaratish zarurligini aniqlashga erishdik.
4. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini ijtimoiy foydali mehnatga to‘g‘ri munosabatni shakllantirishda darsning turli shakl hamda vositalaridan foydalanish lozimligi aniqlandi.
5. Dars jarayonida foydalanish uchun ma’lum shart-sharoitlarning mavjud bo‘lishi hamda modulli texnologiyadan foydalanishning maqsadini aniq belgilab olish lozimligi tadqiqot ishlari jarayonida nazariy jihatdan asoslab berildi.
6. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini ijtimoiy foydali mehnatga to‘g‘ri munosabatni shakllantirishga oid bilim hamda ko‘nikmalari izchil tizim asosida modulli darslar jarayonida integratsiyalashtirilgan o‘quv materiallari vositasida muntazam rivojlantirib borilishi natijasida ularning kasbiy bilimdonlik darajasi o‘sadi, buni amalga oshirilgan tajriba-sinov ishlarining natijalari yaqqol ko‘rsatdi.