Бюджетлараро муносабатлар: назария ва амалиёт Режа

Бюджетлараро муносабатлар: назария ва амалиёт

Режа:

• Бюджет тизими ва тузулмаси
• Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими шаклланиши ва амал қилиши ҳуқуқий асослари
• Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими бюджетларининг шакланиши хусусиятлари
• Буюджетлараро муносабатлар: Ўзбекистон Республикасида услубиёт ва амалиёт
• Ўзбекистонда ҳудудлар бюджетларини баланслаштиришнинг амалдаги алгаритми

Бюджет тузилиши моделлари

Марказлаштирилган модель
барча бюджетлар ягона давлат бюджетида марказлаштирилиши билан тавсифланади, бунда ҳар бир юқори бюджетга тартибга солиш роли бириктирилган бўлади.
Аралаш модель
марказий бюджетга маҳаллий бюджетларни тартибга солиш роли бириктирилиши билан тавсифланади, бунда ушбу бюджетларнинг ҳар бири уларнинг харажатларини таъминловчи ўз даромадлар манбаларига эга бўлади.
Марказлаштиришдан чиқарилган модель
бюджет тизими марказий ва маҳаллий бюджетларининг эркинлиги билан тавсифланади, бунда ушбу бюджетларнинг ҳар бири уларнинг харажатларини таъминловчи ўз даромадлар манбаларига эга бўлади.
Бюджет тузилиши моделлари

Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими

• Бюджет тизими бюджетларининг ўзаро алоқаси мамлакатнинг бирлиги ва яхлитлигини, бюджет тизимининг бўғинлари ўртасида даромадлар ва харажатлар оптимал тақсимланишини таъминлайди. Бюджет тизими бўғинларининг ўзаро алоқалари бюджетлараро муносабатлар механизми орқали амалга оширилади.
• Ўзбекистон Республикасининг қонун ҳужжатларига мувофиқ бюджет тизими турли даражадаги бюджетлар ва бюджет маблағлари олувчилар йиғиндисини, бюджетларни ташкил этишни ва тузиш принципларини, бюджет жараёнида улар ўртасида, шунингдек бюджетлар ҳамда бюджет маблағлари олувчилар ўртасида вужудга келадиган ўзаро муносабатларни ўзида ифодалайди.
• Ўзбекистон Республикаси бюджет тизими маъмурий-ҳудудий тузилишнинг ўзига хослиги – Ўзбекистон Республикаси таркибида суверен Қорақалпоғистон Республикаси мавжудлиги билан боғлиқ бўлган хусусиятга эга.