Çarklar Arasında

Sözün kısası, dergi koleksiyonları, yüksek kürsüsü ve üstü kâğıt dolu kocaman masasıyla
bir bilginin çalışma odasına benzeyen odada vakur bir hava esiyor, içinde çok çalışılan bir oda
olduğu izlenimini uyandırıyordu insanda. Ve gerçekten çok çalışmaktaydı ama vaazlardan, din
derslerinden ve İncil okuma saatlerinden
çok,
dergi ve gazeteler için kaleme alınacak incelemelere, makalelere ve bizzat yazılması
tasarlanan kitaplal için ön araştırmalara yönelikti çalışmalar, püşsü bir mistisizme ve sezgilere
gömülü hayallere dalmalara kapıları kapalıydı odanın; bilim uçurumları üzerinden halkın
susuzluk çeken ruhuna sevgi ve acımayla el
uzatan o bilimsellikten uzak gönül ilahiyatı da yine bu odadan kapı dışarı edilmişti. Onların
yerini İncil eleştirisine yönelik titiz araştırma ve incelemeler almıştı, İsa'nın 'tarihsel kişiliği'nin
ele geçirilmesi amaçlanıyordu.
Çünkü teolojide de öbür bilim dallarından değişik değildir durum. Bir teoloji vardır,
sanattır; bir teoloji vardır, bilimdir, en azından bilim  olmaya çaba gösterir. Eskiden böyleydi,
şimdi de böyle. Ve her zaman teolojiye bilimsel açıdan yaklaşanlar yeninin sevdasıyla eskiye boş
vermiş, sanat gözüyle bakanlar ise, içine düştükleri kimi yanılgıları fazla umursamayarak
pek çok kişi için bir teselli ve kıvanç kaynağı olmuşlardır. Eleştiri ile yaratı, bilimle sanat
arasında öteden beri sürüp gelen bir savaştır bu, birbirine denk sayılmayacak güçlerin savaşı;
öyle bir savaş ki, bilim hep zaferle çıkar savaştan ama bunun kimseye yararı dokunmaz; oysa
sanat dönüp dolaşıp inanç, sevgi, teselli, güzellik ve edebiyat sezgisinin
tohumlarını saçar çevreye ve her zaman için de karşısında verimli topraklar bulur. Çünkü
yaşam ölümden daha güçlüdür, inanç ise kuşkudan daha kudretli.