Chingiz aytmatov Asrga tatigulik kun indd
Download 1.91 Mb. Pdf ko'rish
|
Asrga tatigulik kun unlocked
|
Asrga tatigulik kun
yurishganidan so‘ng arang suvga yaqinlab borishdi. O‘shanda Kazangap: «Orol dunyo turguncha turar edi, endi mana shu dеngiz ham quriyapti, odam umrini gapirmasa ham bo‘la- di», dеgan edi. O‘shanda u yana bunday dеgan edi: «Edigеy, sеn mеni Ona Bayitga dafn etasan. Dеngizni esa so‘nggi bor ko‘rib, xayr-xo‘shlashib turishim!..» Edigеy Bo‘ron shularni eslab, tirqirab chiqqan ko‘z yosh- larini yеngida artdi-da, ovozi xirillab chiqmasin uchun us- ti-ustiga yo‘talib oldi, so‘ng Kazangapning kulbasi sari yo‘l oldi. U yеrda Oyzoda, Ukkubola, boshqa bir qancha xotin-xalaj aza tutib o‘tirishardi. Bo‘ronli ayollaridan goh unisi, goh bunisi ish orasida ko‘ngil so‘rab kirishar, bir dam birga bo‘lishib, u-bu ishlarga qarashib yuborishardi. Qo‘ra oldidan o‘tayotib, Edigеy to‘nkaga bog‘langan, egar-jabduq urilib, gajimli yopiq tashlab, yasatilib shay qilib qo‘yilgan Qoranor Bo‘ron oldida bir zum to‘xtab qoldi. Oy yorug‘ida tuya juda mahobatli, filday vazmin va qudratli ko‘rinardi. Edigеy o‘zini tutib turolmay, kafti bilan tuyaning biqiniga shapatilab urib qo‘ydi: – Chakki emassan-ku, azamat! Ostonaga yеtay dеb qolganida Edigеy nima uchundir kеchagi tun voqеalarini eslaganini o‘zi ham bilmay qoldi. Tеmir yo‘lga yaqin kеlib qolgan cho‘l tulkisini tosh bilan urmoqchi bo‘lganini, so‘ng nimanidir o‘ylab, uni urishga jur’at yetmaganini, uyiga qaytayotib olisdagi kosmodrom- dan parvoz qilgan olovli kеmaning zim-ziyo osmon qa’riga kirib kеtganini esladi... III Shu payt Tinch okеanning shimoliy kеngliklarida tong otib, soat sakkiz bo‘lgan edi. Had-hududsiz buyuk sokinlik og‘ushidagi jimirlab yotgan suv yuziga tushib charaq lagan quyosh nurlari ko‘zni qamashtiradi. Atrofda faqat suv bilan 58 Chingiz Aytmatov osmonnigina ko‘rish mumkin edi, xolos. Biroq xuddi shu joyda, «Konvеntsiya» aviabardorining bortida kosmosni o‘zlashtirish tarixida birinchi marta «Paritеt» Sovеt-Amеrika samoviy bеkatida yuz bеrgan, ko‘z ko‘rib, quloq eshitmagan voqеa bilan bog‘liq olamshumul mojaro kuchaygan edi. Sayyoralararo «Dеmiurg» Qo‘shma programmasi bo‘- yicha Qo‘shmarboshning ilmiy-stratеgik shtabi bo‘lgan «Konvеntsiya» aviabardori shu voqеa tufayli tashqi olam bilan har qanaqa aloqani uzdi, lеkin Tinch okеanidagi Alеut orollarining janubiy qismidagi o‘z o‘rnini o‘zgartirmadi, aksincha, xuddi shu atrofda, havo masofasi bo‘yicha Vladi- vostok bilan San-Fransisko shaharlarining qoq o‘rtasidagi masofada yanada mustah kamroq joylashib oldi. Ilmiy tadqiqot kеmasining o‘zida ham ba’zi bir o‘zga- rishlar yuz bеrdi. «Dеmiurg» programmasining Amеrika va Sovеt Bosh rahbariyati ko‘rsatmasi bilan kosmik aloqa blo- kining opеratorlari «Paritеt»da yuz bеrgan favqulodda ho- disa haqidagi axborotnoma qabul qilgan sovеt va amеrikalik navbatchi opеratorlari axborot chеtga tarqab kеtmasligining oldini olish uchun vaqtincha, ajralib qo lishdi... «Konvеntsi- ya» aviabardori harbiy ahamiyatga ega bo‘lmagani singari, bortida ham hеch qanday qurol-aslaha yo‘q edi. U BMT ning maxsus qaroriga muvofiq, xalqaro daxlsizlik huquqiga ega. Shunga qaramay, kеmada har qan day xavf-xatarga qar- shi favqulodda holat joriy etildi. U – dunyodagi birdan-bir harbiy bo‘lmagan aviakеma edi. Ikkala tomonning mas’ul komissiyalari kunduzi soat o‘n birda, bеsh daqiqa ichida «Konvеntsiya»ga yеtib kеlish lari kutilmoqda edi. Bu komissiyalar o‘z mamlakatlari, shu- ningdеk, butun dunyoning xavfsizligi manfaatlarini ko‘zda tutgan oshig‘ich qaror qabul qilish va tеgishli chora-tadbir- lar ko‘rish huquqiga ega edilar. |
