7-rasm. Chorvoq suv ombori atrofida yashovchi aholi orasida nafas olish organlari bilan bo‘gliq kasalliklar dinamikasi oylar kesimida
Noyabr, dekabr, yanvar, fevral, mart oylarida Sijjak, Nanay, Bog‘iston, Boladala, Burchmulla, Yakkatut, Yangiqo‘rg‘on, Navobod kabi aholi punktlarida hosil bo‘ladigan chang miqdori ortishi natijasida hududda virusli gepatit kasalliklar va allergik kasalliklar ortib bormoqda (5-rasm) [5].
7-rasm. Chorvoq suv ombori atrofida yashovchi aholi orasida gepatit va allergik kasalliklar dinamikasi oylar kesimida
Chorvoq suv ombori atrofida hosil bo‘lgan chang insonlarga zarar beribgina qolmasdan balki flora va faunaga ham zarar yetkazmoqda. Chorvoq suv ombori atrofida hududning reylef hususiyatlaridan kelib chiqib shu hududga mos o‘simliklar tarqalgan bo‘lib, asosan o‘simliklar keng va igna bargli hisoblanadi. O‘simliklar turlari bo‘yicha tahlil qiladigan bo‘lsak suv ombor atrofida tog‘ oldi hududlar uchun endemik bo‘lgan o‘simlik turlarini uchratishimish mumkin. Masalan namatak, bodom, jiyda, qayrag‘och kabi buta va daraxtlar ko‘p uchraydi. Mazkur o‘simliklarning chang ko‘tarilgan vaqtlarda barglarini chang to‘zon qoplab o‘simliklarda fotosintez jarayoni sekinlashishiga sabab bo‘lmoqda. Bu o‘z navbatida o‘rganilayotgan hududda ekologik vaziyatning yomonlashuviga, o‘simlik qoplamini yildan yilga kamayib borishiga va oqibatda Chorvoq suv ombori hududida ekotizimning buzilishiga olib kelmoqda. Ushbu salbiy ta’sirlarni kamaytirish uchun Chorvoq suv ombori hududiga mos daraxt va butalarni ekish, ularni mavsumiy parvarishlash va ularni doimiy nazorat qilish zarur. Suv ombori hududidga dam olishga kelayotgan dam oluvchilar va turistlar oqimining elektron nazoratini yo‘lga qo‘yish kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |
