D. S. Yarmatova, A. R. Bobojonov, A. R. Raximov

Temiryo‘1 transport! korxonalarining temiryo‘1 transport! ob- yektlarining mulkdoriari bo'lgan yuridik va jismoniy shaxslar bilan munosabatlari. Temiryo‘1 transport! korxonalarining umumiy foydalanishdagi temir yo'llar va temiryo‘1 transportining boshqa obyektlariga chiqadigan temiiyo‘1 shoxobcha yo'llari mulkdorlari bo'lgan yuridik va jismoniy shaxslar bilan munosabatlari, shuningdek, temiryo‘1 shoxobcha yo'llaridan foydalanish va ularga qarashli harakatdagi tarkibni umumiy foydalanishdagi te- miryo'llarda ishlatish tartibi va shartlari ushbu qonun, boshqa qonun hujjatlari, shuningdek, shartnomalar bilan belgilanadi. Temiryo‘1 transport! obyektlarining mulkdorlari bo‘lgan, umumiy foydalanishdagi temir yo'llarga chiquvchi yangi temiryo‘1 tarmoq- larini barpo etuvchi, shuningdek, harakatdagi tarkibni loyiha- lashtiruvchi va ishlab chiqaruvchi yuridik va jismoniy shaxslar mazkur tarmoqlar va harakatdagi tarkibni davlat temiryo‘1 transportini boshqarish organi bilan kelishilgan holda loyihalash- tiradilar va quradilar.
Temiryo‘1 transport! xodimlarining mehnatga oid munosa­batlari mehnat to‘g‘risidagi qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi. Ishi bevosita poyezdlar harakati bilan bog'liq bo‘lgan temiryo‘1 transport! ayrim toifadagi xodimlarining ish vaqti rejimi, dam olish va boshqa mehnat sharoitlari rejimi xususiyatlari 0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tayin etiladigan tartibda belgilanadi. Temiryo‘1 transport! korxonalari poyezdlar harakati bilan bog'liq hamda mehnat sharoiti noqulay ishlarda band bo'lgan xodimlami dastlabki tarzda va vaqti-vaqti bilan tibbiy qo‘riqlardan o'tkazishni tashkil etadi,
Shunday vazifalar va ishlar ro‘yxati, shuningdek, tibbiy qo‘riq- tami o'tkazish tartibi 0‘zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi tomonidan belgilanadi.
Temiryo‘1 transport! xodimlari ishining sayyor xususiyati bilan bog‘liq kafolatlar, kompensatsiyalar va ularga beriladigan imti- yozlar. Mehnati sayyor xususiyatli bo'lgan temiryo‘1 transport! xodimlariga beriladigan kafolatlar va kompensatsiyalar qonun hujjatlari bilan belgilanadi. Temiryo‘1 transport! harbiylashtirilgan qo‘riqchi bo'linmalari xodimlari xizmat vazifalarini bajarishda qonun hujjatlarida nazarda tutilgan huquqiy va ijtimoiy himoya kafolatlariga ega. Temiryo‘1 transport! xodimlari jamoa shartno- malari yoki tarmoq jamoa kelishuvi bilan belgilanadigan tartib va shartlarda temiryo'l transportida har yilgi bepul yurish huquqidan foydalanadilar.
Mchnatda mayib bo'lish yoki kasb kasalligi oqibatida boshqa ishga o'tkazilgan yoxud mehnatda mayib bo'lish, kasb kasalligi yoki xodimning aybi bo'lmagan sababga ko'ra sog‘lig‘iga boshqacha tarzda shikast yetishi munosabati bilan nogironlik pensiyasiga chiqqan temiryo'l transport! xodimlari uchun temiryo'l transpor­tida har yilgi bepul yurish huquqi va qonun hujjatlarida belgilangan boshqa imtiyozlar saqlanib qoladi.
Ushbu moddaning uchinchi va to'rtinchi qismlarida belgilan­gan imtiyozlar temiryo'l transport! korxonalarining mablag'lari hisobidan ta’minlanadi.
Temiryo'l transportida intizom. Temiryo'l transport! xodim- larining intizomi O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadigan «Temiryo'l transport! xodimlarining intizomi to'g'risidagi nizom» bilan tartibga solinadi. Temiryo'l transport! korxonalarida jamoa mehnat nizolarini hal qilish vositasi sifatida ishni to'xtatishga yo'l qo'yilmaydi.