D tashmuxamedova


Download 5.08 Mb.
Pdf ko'rish
bet162/169
Sana04.11.2023
Hajmi5.08 Mb.
#1745364
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   169
Bog'liq
Бюджет ғазна ижроси

G‘aznachilik organlari rahbarlari quyidagi majburlovchi choralar qo‘llash 
huquqiga ega: 


397 

maqsadsiz sarflangan mablag‘larni musodara etish, to‘lov muddati o‘tib 
ketgan to‘lovlarni qaytarib olish:

to‘lov muddati yetib kelgan, qaytarish lozim mablag‘larga foiz hisoblash.

muddati yetib kelgan byudjet mablag‘lari uchun peniyalar hisoblash; 

qarzdor shaxslar hisobraqamlarini to‘xtatib qo‘yish. 
Rossiya Federatsiyasi G‘aznachiligi maxsus davlat moliyasi organi bo‘lib, 
Rossiya Federatsiyasi Moliya vazirligi tarkibiga kiruvchi va uning ma’muriy 
hududiy bo‘linishi tamoyiliga asosan tuzilgan, yagona markazlashgan tizimdir.
G‘aznachilikning tashkil etilishi va joriy etilishi eng avvalo byudjet 
mablag‘larini qayta taqsimlash, moliyaviy oqimlarni boshqarishda ko‘p organ va 
tuzilmalar o‘rtasida vakolatlar taqsimlanishi bilan bog‘liq bir qator kamchiliklarga 
duch keladi. Mazkur tizim barcha g‘aznachilik organlaridan iborat yaxlit organdir. 
Uning tashkiliy tuzilmasi markazlashgan, ko‘p darajalidir. Tashkiliy tizilishi 
Rossiya Federatsiyasi ma’muriy hududiy bo‘linishga mos keladi. 
Barcha g‘aznachilik organlari yuridik shaxs sifatida ijro etuvchi hokimiyat 
organi hisoblanadi. Ular o‘z faoliyatini Rossiya Federatsiyasi Prezidenti, Rossiya 
Federatsiyasi Moliya vazirligi, Rossiya Federatsiyasi hukumati bilan kelishilgan 
holda boshqa organlar tasdiqlagan me’yoriy huquqiy hujjatlar asosida olib 
boriladi.G‘aznachilik 
organlarining 
asosiy 
vazifalari 
va 
funksiyalari 
tarraqqiyotning zamonaviy bosqichida iqtisodiy munosabatlar rivojlantiriladi.
G‘aznachilik organlari nazorat taftish funksiyalariga ko‘ra dastlabki, joriy va 
yakuniy 
nazoratni 
olib 
borishadi. 
Bu 
funksiya 
byudjet 
mablag‘lari 
taqsimlovchilari, oluvchilar, banklar, kredit tashkilotlari va boshqa byudjet ijrosi 
jarayonining ishtirokchilarining byudjet mablag‘lari bilan bog‘liq operatsiyalarda 
amalga oshadi. Bugungi kunda g‘aznachilik texnologiyasi zamonaviy talablarga 
javob beradi. Shu munosabat bilan g‘aznachilik, soliq, bojxona, bank, byudjet 
mablag‘lari taqsimlovchilari va oluvchilari o‘rtasida axborot va huquqiy aloqalarni 
sifatli va yuqori darajada tashkil etish muammolari o‘z yechimini topmoqda.
Rossiya Federatsiyasi G‘aznachiligining tarkibi va tuzilishi bilan tanishamiz. 
Rossiya Federatsiyasi Moliya vazirligida yagona markazlashgan g‘aznachilik 


398 
organi tashkil etilgan bo‘lib, Federal G‘aznachilik Bosh Boshqarmasi, 89 ta 
g‘aznachilik boshqarmasi va 2311 ta g‘aznachilik bo‘linmalaridan iborat. 
G‘aznachilik tizimi yaxlit g‘aznachilik organlari faoliyatini birlashtiradi. 
G‘aznachilik organlarining tashkiliy tuzilmasi markazlashgan, ko‘p darajali va 
iyerarxiya shaklda bo‘ladi. Tuzilishi Rossiya Federatsiyasi ma’muriy hududiy 
bo‘linishiga mos keladi. Tashkiliy funktsianal tuzilmasi 3 ta iyerarxiyadan iborat: 1 
– daraja – Rossiya Federatsiyasi Federal G‘aznachilik Bosh Boshqarmasi. 2 – 
daraja – Moskva, Sankt – Peterburg shahar oblastlar, avtanom respublikalar 
bo‘yicha federal g‘aznachilik boshqarmalari. 3 – daraja tuman va shahar bo‘yicha 
g‘aznachilik bo‘linmalari.
Rossiya Federatsiyasi Federal G‘aznachilik Bosh Boshqarmasi mamlakatning 
Moliya vazirligi o‘rinbosari darajasidagi boshliq bajaradi. Uning asosiy 
funksiyalari quyidagilardan iborat: 

Federal byudjetning daromad va xarajatlarning jamlanma hisobini yuritish; 

g‘aznachilik hisobraqamlarida mablag‘lar harakatini boshqarish; 

byudjet ijrosini yuqori ijro etuvchi organlarga va qonunchilik organlariga 
yetkazish.

quyi darajadagi g‘aznachilik organlarini boshqarish va ulardan Federal 
byudjet daromadlari va xarajatlari to‘g‘risida tezkor ma’lumotlar 
tayyorlash; 

quyi g‘aznachilik organlarida mavjud qonunchilikning ijrosini ta’minlash.
Rossiya Federatsiyasi tarkibidagi respublikalar, oblastlar, o‘lkalar, avtonom 
tuzilmalar, Moskva, Sankt – Peterburg shaharlari g‘aznachilik boshliqlarini Federal 
G‘aznachilik Bosh Boshqarmasi boshlig‘i tavsiyasiga ko‘ra Moliya vaziri 
lavozimiga tayinlaydi. Federal g‘aznachilik boshqarmalarining asosiy funksiyasi 
quyi g‘aznachilik organlarida daromadlarning bajarilishi va xarajatlarni amalga 
oshirilishini ta’minlashdir. Federal G‘aznachilikning shaharlar, tuman va shahar 
tumanlari bo‘yicha bo‘linmalari boshliqlari Federal G‘aznachilikning tegishli 
boshqarma boshliqlari tomonidan tayinlanadi. Ularning asosiy funksiyalari 
quyidagilardan iborat: 


399 

Federal byudjet daromadlarining tegishli hududda bajarilishini ta’minlash; 

byudjetdan 
mablag‘ 
oluvchilarining 
maqsadli 
moliyalashtirishini 
ta’minlash; 

g‘aznachilik hisobvaraqlarida mablag‘lar harakati hisobini yuritish; 

yuqori g‘aznachilik organlariga Federal byudjet ijrosi bo‘yicha tezkor 
ma’lumot taqdim etish. 
Barcha g‘aznachilik organlari – yuridik shaxs sifatida ijro etuvchi hokimiyat 
organi hisoblanadi va RF prezidenti RF hukumati, Moliya vazirligi tasdiqlagan 
me’yoriy-huquqiy asosida faoliyat yuritadi. Boshqa har qanday vazirlik va idora 
hujjatlari Federal byudjet ijrosi bo‘yicha taalluqli bo‘lmaydi va g‘aznachilik 
organlari boshqaruviga aloqador bo‘lmaydi. Shu tarzda g‘aznachilik organlari faqat 
federal byudjet ijrosi bo‘yicha qabul qilingan hujjatlar asosida faoliyat olib boradi 
va o‘zlariga tegishli bo‘lmagan hujjatlar asosida qaror qabul qilish huquqiga ega 
emas. G‘aznachilikka o‘tishda Federal byudjet ijrosi bilan bog‘liq quyidagi 
muammolar yechimini topish bilan o‘zini oqlaydi:

Federal byudjet mablag‘lari yagona davlat organi hisobvaraqasida 
to‘planadi; 

Rossiya Federatsiyasi byudjeti daromadlarining daromadlar tasnifi 
bo‘yicha tushumi haqida tezkor axborot to‘plash imkoni yaratiladi; 

tezkor nazorat o‘rnatish byudjet mablag‘lari sarflanishi va ularning 
maqsadsizligi eng kam darajaga keltiriladi

Federal ijrosi bo‘yicha tezkor ma’lumotning mavjudligi xarajatlarning 
moliyalashtirilishi, 
kassa 
xarajatlarining 
byudjet 
hisobvaraqlari 
qoldig‘ining xarajatlar tasnifi bo‘yicha aniqligi oshadi.

Download 5.08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   169




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling