Dars №1 Darsning mavzusi: Kirish Darsning maqsadlari

Biokimyoviy usul. Odamda uchraydigan juda ko'p patologik holatlar moddalar almashinuvining odatdagicha borishida har xil o'zgarishlar yuzaga kelishiga bog'liq bo'ladi, buni tegishli biokimyoviy usullar bilan aniqlash mumkin. Bu usul yordamida qandli diabet kasalligining sabablari o'rganiladi.
Bu kasallik me'da osti bezining odatdagi faoliyati buzilishiga bog'liq bo'ladi, bu bez qonga insulin gormonini kam ajratadi. Natijada qondagi qand miqdori ko'payib, odam organizmidagi moddalar almashinuvida o'zgarishlar ro'y beradi.
Uyga vazifa: Mavzuni o`qib organish


Ko`rildi:O`TIBDO`:____________

Fan: Biologiya 9- Sinf Sana DARS №

Mavzu::Odamdagi irsiy kasalliklar .
Darsning maqsadlari:A) Ta`limiy: O`quvchilarga Odamdagi irsiy kasalliklar haqida tushuncha berish. B) Tarbiyaviy: O`quvchilarni vatanga muhabbat ruhida tarbiyalash V ) Rivoj lantiruvchi: O`quvchilarda mustaqil fikrlash qobiliyatini rivojlantirish
Kompetensiyaviy maqsad : O`quvchilar Odamdagi irsiy kasalliklar haqidagi bilimlarni bilishi
Dars turi: A) Yangi bilimlarni o`zlashtirish darsi
D) Bilim, ko`nikma, malakalarni mustahkamlash darsi
Dars uslubi: a) og`zaki b) yozma c) ko`rgazmali-amaliy
Darsning usuli: suhbat, bahs, test sinovi, aqliy hujum, muzyorar
Darsning jihozi:Darslik, ko`rgazma, kompyuter, test varaqlari, nazorat ishi variantlari
DARSNIG BORISHI:

№	Reja asosida dars bosqichlari	Saflangan vaqt
1	Tashkiliy qism, sinfda psixologik iqlim yaratish	5 minut
2	O`tilgan mavzuni har xil usullar yordamida so`rash va baholash	10 minut
3	Yangi mavzu bayoni	20 minut
4	Mustahkamlash va xulosalash	7 minut
5	Uyga vazifa berish	3 minut

Genetika tibbiyot uchun katta ahamiyatga ega bo'lib bormoqda. Odatdan tashqari o'zgarishlar va kasalliklar genotipga bog'liqdir. Odamlar popula-tsiyasida 2000 dan ortiq irsiy kasalliklar nasldan naslga o'tishi aniqlangan. Odamdagi irsiy kasalliklar va ularning paydo bo'lish sabablarini hamda davolash usullarini tibbiyot genetikasi o'rganadi. Irsiy kasalliklar shartli ravishda ikkiga: gen va xromosoma kasalliklariga ajratiladi.
Gen kasalliklari — dominant va retsessiv hollarda namoyon bo'ladi. Domi­nant gen kasalliklari fenotipda aniq yuzaga chiqadi. Bunday kasalliklarni davo­lash imkoni bo'ladi. Retsessiv gen kasalliklari geterozigota holda fenotipda namoyon bo'lmay, yashirin holda faoliyatsiz bo'lib, kasallik rivojlanmaydi. Retsessiv gen genotipda geterozigota holatida yashirincha saqlana borib, uning keyingi avlodlarida gomozigota holatiga kelib, gen kasalligini paydo bo'lishiga sabab bo'ladi. Gen kasalliklariga fenilketonuriya, albinizm, gemofiliya, dal­tonizm kabilarni misol qiUsh mumkin. Fenilketonuriya yangi tug'ilgan cha-qaloqlarning 10000 tasidan bittasida uchraydi. Agar o'z vaqtida aniq tashxis qo'yib, chaqaloq ovqati tarkibidan fenilalanin ajratib tashlanmasa, miya shakl-lanishi buzilib, mikrotsefahya rivojlanadi, aqliy zaiflik belgilari paydo bo'ladi. Albinizm kasalligi retsessiv genlarni gomozigota holatga o'tishi natijasida paydo bo'ladi. Bu kasallik odamlar orasida 10000 tadan bittasida yoki 200000 tadan bittasida uchrashi mumkin.