Дарслик мбх doc
Turli mulk shakllari mavjud sharoitda xarajatlarni hisobga
Download 146.54 Kb. Pdf ko'rish
|
13- MAVZU MODDIY, MEHNAT HAQI VA USTAMA XARAJATLAR HISOBI
|
13.3.Turli mulk shakllari mavjud sharoitda xarajatlarni hisobga olish va tannarx hisoblashning usullari Ishlab chiqarish xarajatlari hisobi va mahsulot tannarxini kalkulyatsiya qilish usuli deb, u yoki bu mahsulot birligining tannarxini aniqlashda PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 449 qo‘llaniladigan usullar tizimiga aytiladi. U yoki bu kalkulyatsiya usulini qo‘llash quyidagi asosiy omillar bilan aniqlanadi: ishlab chiqarish turi va murakkabligi, ishlab chiqarilayotgan mahsulot nomenklaturasi, xarakteri, tugallanmagan ishlab chiqarish hajmi, ishlab chiqarish jarayonining uzun-qisqaligi va hokazo. Ishlab chiqarish turi va murakkabligi, ishlab chiqarilayotgan mahsulot nomenklaturasi va xarakteri, ishlab chiqarish jarayonining uzun-qisqaligi va boshqa omillarga ko‘ra kalkulyatsiya qilishning 4 usuli mavjud: 1. Oddiy usul. 2. Jarayonlar usuli. 3. Buyurtmali usul. 4. Normativ usul. Har bir korxonada shu korxonaning ishlab chiqarish xususiyatlari hisobga olingan holda kalkulyatsiyalashning u yoki bu usuli qo‘llanilishi mumkin. Kalkulyatsiya qilishning oddiy usuli. Bu usul tugallanmagan ishlab chiqarish bo‘lmagan yoki oz miqdorda bo‘lgan, oddiy ishlab chiqarishga mansub bo‘lgan korxonalarda qo‘llaniladi. Ushbu usulda hisobot davrida ishlab chiqarishga taalluqli barcha xarajatlarning umumiy qiymati aniqlanib, bu xarajatlar mahsulot turlari o‘rtasida ma’lum ko‘rsatkichlarga (o‘rtacha reja tannarxi, asosiy ishchilarning ish haqi, materiallar xarajati va boshqalar) mutanosib ravishda taqsimlanadi. Misol. «Bobur» kompaniyasida uch turdagi - A, B, S mahsulotlar ishlab chiqariladi. Ularning reja tannarxi A -160 so‘m. B - 45 so‘m, S - 226 so‘m. Joriy davrda 100, 300, 800 dona ishlab chiqarilgan. Ishlab chiqarish xarajati xarajatlar mahsulot turlari o‘rtasida quyidagicha taqsimlanadi: Mahsulot turlari O‘rtacha reja tannarxi, so‘m Mahsulot miqdori, dona Barcha ishlab chiqarishga, so‘m Salmog‘i Haqiqiy xarajatlar, so‘m Haqiqiy tannarx so‘m A 160 100 16000 7.61 19810 198.1 B 45 300 13500 6.42 16720 55.7 S 226 800 180800 85.97 223800 279.8 Jami: 210300 100 260330 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 450 Demak A mahsulotning haqiqiy tannarxi - 198.1 so‘m, B - mahsulotniki - 55.7 so‘m mahsulotniki - 279.8 so‘mga teng. Download 146.54 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|