Дарслик мбх doc

4. Favqulodda xarajatlar daromad (foyda)dan olinadigan soliq to‘lagunga 
qadar foyda va zararlarni hisoblab chiqishda hisobga olinadi. 
Mahsulot (ish va xizmat)lar ishlab chidarish tannarxiga bevosita mahsulot 
(ish va xizmat)larni ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lgan, ishlab chiqarish 
texnologiyasi va uni tashkil etish bilan shartlangan xarajatlar kiritiladi. Yuqoridagi 
xarajatlar iqtisodiy mazmunga ko‘ra quyidagi elementlar bilan guruhlarga 
ajratiladi: 
-ishlab chiqarish moddiy xarajatlar (qaytariladigan chiqitlar qiymati 
chiqaribtashlangan holda); 
-ishlab chiqarish xususiyatiga ega bo‘lgan mehnatga haq to‘lash xarajatlari; 
ishlab chiqarishga tegishli bo‘lgan ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar; 
- asosiy fondlar va ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan nomoddiy 
aktivlaramortizatsiyasi; 
- ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan boshqa xarajatlar. 
Ishlab chiqarishning murakkabligi hamda xarajatlarning xilma-xilligi ularni 
hisobgaolishda butun bir guruhhisobvaraqdan qo‘llanilishini taqozo etadi. 21-
milliy buxgalteriya standartiga muvofiq xarajatlarni hisobga olishda quyidagi 
hisobvaraqlarni qo‘llash belgilab qo‘yilgan. 
20-Asosiy ishlab chiqarishni hisobga oluvchi hisobvaraqlar; 
2010-«Asosiy ishlab chiqarish»; 
23-Yordamchi ishlab chiqarishni hisobga oluvchi hisobvaraqlar; 
2310-«Yordamchi ishlab chiqarish»; 
25-Umumishlab chiqarish xarajatlarini hisobga oluvchi hisobvaraqlar; 
2510-«Umumishlab chiqarish xarajatlari»; 
26-Ishlab chiqarishdagi yaroqsiz mahsulotlarni hisobga oluvchi hisob-
varaqlar; 
2610-«Ishlab chiqarishdagi yaroqsiz mahsulot»; 
27-Xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklar xarjatlarini hisobga oluvchi hisob-
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

446 
varaqlar; 
2710-«Xizmat ko‘rsatuvchi xo‘jaliklar» xarajatlarini hisobga oluvchi 
hisobvaraqlar;