Darsning mavzusi: Kirish. “Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q” Darsning maqsadi

IV. Mustahkamlash. Darslikdagi topshiriqlar, savollar ustida ishlash. 12 daqiqa
V. Baholash. Darsda faol ishtirok etgan o’quvchilar baholanadi.2 daqiqa
VI. Uyga vazifa. Savollarga javob yozib kelish.2 daqiqa
O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari:_________________________
Sinf: 5-“A”_______________________ 5-“B”________________________
Darsning mavzusi: Tangalar – tarix guvohi
Darsning maqsadi:
Ta’limiy – o’quvchilarga dastlabki tangalar va tanga so’zining ma’nosini tushuntirib bering.
Tarbiyaviy – qadimgi va zamonaviy tangalarga ramzlarning aks etilishi haqida ma’lumot berish;
Rivojlantiruvchi – olingan bilim, ko’nikma, malakalarni qo’llay bilish;
Darsning usuli – Aralash, aqliy hujum, klaster;
Darsning turi – yangi bilim, ko’nikma va malaka hosil qilish.
Darsning jihozi –”Tarix” 5-sinf uchun darslik, “Qadimgi dunyo tarixi” asari, mavzuga oid ko’rgazmali qurollar, plakatlar, tarqatma materiallar.
Asosiy tushunchalar – yubiley, tanga, Lidiya, tamg’a, Argos;
Darsning borishi.
I. Tashkiliy qism. a) salomlashish, b) davomat, c) yurtimiz va xorij xabarlarini so’rash. 3-daqiqa
II. O’tgan mavzuni mustahkamlash. ( uyga vazifa tekshiriladi.) 12 daqiqa
III.Yangi mavzu. Tangalar – tarix guvohi
Tanga (turkiy – tamg’a so’zidan olingan) – maxsus ramzlar tushirilgan va ma’lum og’irlikka hamda qiymatga ega bo’lgan metalldan yasalgan pul.
Tanga pullar davlat tomonidan maxsus joylarda zarb etilgan. Arxeolog olimlar tanga dastlab miloddan avvalgi VIII-VII asrlarda Lidiya (Osiyoda) va Argos (Yevropada) davlatlarida paydo bo’lganligini aniqlaganlar. Lidiya hududida oltin ko’p bo’lgan. Bu davlatda oltindan zarb etilgan tanga starter deb atalgan.
Eron podshosi Doro I davrida esa o’sha davrning mashhur “darik” deb ataluvchi tanga puli joriy etilgan. Bu tanganing har biri 8,4 gramm sof oltindan yasalgan.
O’zbekiston Respublikasining pul birligi –so’m 1994-yilning 1iyulida muomalaga kiritilgan. Vaqtlar o’tishi bilan 10, 25, 50 so’mlik tanga pullar ham zarb etilgan.
1996-yilda buyuk bobomiz Amir Temur yubileyining 660 yilligi munosabati bilan oltin suvi yuritilgan 100 so’mlik, 2009-yilda esa Toshkent shahrining 2200 yilligiga atab 100 so’mlik tanga pul zarb etildi.
Lidiya podsholigining tanga puli – staterning bir tomoniga yugurib ketayotgan tulki tasviri tushirilgan.
Argos davlati tangalarida esa muqaddas deb hisoblangan toshbaqa surati tasvirlangan.
Doro I, makedoniyalik Aleksandr, Rim hukmdorlari Yuliy Sezar, Grek-Baqtriya hukmdori Yevkratid va boshqalar zarb ettirgan tangalar buning dalilidir.