Dehqonobod kaliy zavodi

Yong‘inga qarshi asosiy vositalar va ulardan foydalanish qoidalari.
Yong‘in xavfsizligini ta’minlash va yong‘in o‘chirish vositalari – yong‘inning oldini olish, yuzaga kelishi va rivojlanishi xavfini kamaytirish, uning xavfli omillari tarqalishini cheklash, yong‘inni o‘chirish, odamlarni qutqarish va yong‘in oqibatlarini bartaraf etish, odamlarning hayoti va (yoki) sog‘lig‘i, mol-mulki va atrof muhitni yong‘indan himoya qilish uchun, shuningdek, yong‘in tufayli zarar ko‘rish va (yoki) zarar yetkazish xavfini kamaytirish uchun mo‘ljallangan vositalar.
Yong‘inni o‘chirishning birlamchi vositalariga barcha turdagi ko‘chma va transportirovka qilinadigan o‘t o‘chirgichlar, to‘kma materiallari (qum, perlit va boshqalar) bo‘lgan qutilar, shuningdek, yong‘inga chidamli matolar (asbest matosi, kigiz, namat va boshqalar), bochkalar va suv bilan to‘ldirilgan idishlar, qo‘lda foydalaniladigan mexanizatsiyalashmagan va mexanizatsiyalashgan yong‘inga qarshi vositalar (ilgaklar, lomlar, belkuraklar, boltalar, elektr simlarini kesish moslamalari, elektr dvigatel tomonidan boshqariladigan asboblar, ichki yonish dvigateli va boshqalar) kiradi.
Yong‘inni o‘chirishning birlamchi vositalaridan belgilangan maqsadlardan tashqari boshqa maqsadlarda foydalanish qat’iyan taqiqlanadi.
Yong‘inni o‘chirishning birlamchi vositalari ularni ishlatish ehtimoli yuqori bo‘lgan va ko‘rinadigan joylarga o‘rnatilishi hamda ularga olib boruvchi yo‘llar doimo bo‘sh va to‘sib qo‘yilmagan bo‘lishi lozim.
Uglekislotali, kimyoviy, havo-ko‘pikli, kukunli va boshqa o‘t o‘chirgichlarning berkitish armaturalari (kranlari va richag klapanlari) muhrlangan bo‘lishi kerak.
Ishlatilgan hamda muhrlari buzilgan o‘t o‘chirgichlar tekshirish yoki zaryadlash uchun darhol qaytarilishi kerak.


So‘z:
Yong‘in sodir bo‘lganda xarakat qilish tartibi
Har bir xodim yong‘inni sezganda quyidagilarni bajarishi majbur:
a) zudlik bilan «101» yoki 8001 telefon raqami orqali Favqulodda vaziyatlar vazirligining (keyingi o‘rinlarda — FVV) yong‘in-qutqaruv bo‘linmasiga xabar berish (xabarda voqea sodir bo‘lgan manzil, yong‘in chiqqan joy va o‘zining familiyasini aytish);
b) odamlarga xabar berish va ularni evakuatsiya qilish choralarini ko‘rish;
v) imkon qadar mavjud yong‘inni o‘chirishning birlamchi vositalari bilan yong‘inni o‘chirish choralarini ko‘rish.
Kadr:
Yong‘in yuzaga kelganiga guvoh bo‘lgan xodim, uning telefon orqali yong‘in qutqaruv qismi bilan suhbati, yong‘in o‘chirishning birlamchi vositalari joylashgan joy, evakuatsiya rejasi bo‘yicha odamlarning yong‘in yuzaga kelgan hududni tark etishi.


So‘z:
Yong‘inlarni o‘t o‘chirgichlar yordamida bartaraf etish bo‘yicha ko‘rsatmalar:
Ko‘pikli-havoli o‘t o‘chirgichlar qattiq materiallarni va yonuvchan suyuqliklarni o‘chirish uchun ishlatiladi. Ular yong‘inning dastlabki bosqichlarida samaraliroq hisoblanadi. Ishqoriy metallarni, tarmoqqa ulangan elektr jihozlarini va yonish uchun kislorodga muhtoj bo‘lmagan materiallarni bunday aralashmalar bilan o‘chirish taqiqlanadi. Agar bo‘yoq mahsulotlari, yog‘och, yog‘ va qog‘oz yonayotgan bo‘lsa (A va B yong‘in klasslari), ko‘pikli-havoli o‘t o‘chirgichlardan foydalanish mumkin. Ko‘pikli-havoli o‘t o‘chirgichlar yiliga bir marta tekshirilishi va qayta zaryadlanishi kerak.
Karbonat angidridli o‘t o‘chirgichlari 1000 V gacha kuchlanishga ega yonayotgan elektr jihozlarini, avtomobil dvigatellarini va yonuvchan suyuqliklarni (B, C, E yong‘in klasslari) o‘chirish uchun ishlatiladi. Bunday qurilmalarni muzeylar, arxivlar, kimyoviy laboratoriyalar va idoralarda topish mumkin. Bundan tashqari, bunday o‘t o‘chirgichlar har bir transport vositasida bo‘lishi kerak. Yonayotgan odamni karbonat angidridli o‘t o‘chirgich bilan o‘chirish qat’iyan man etiladi. Ushbu turdagi o‘t o‘chirgichlarning kamchiliklari orasida o‘t o‘chirish vositalarining uchuvchanligi, qurilmaning o‘t o‘chiruvchi vositani yetkazib beruvchi elementlarini bilan ehtiyotsizlik bilan ishlashda qo‘llarning muzlashi xavfi, shuningdek, gaz bug‘larining inson tanasiga salbiy ta’siri kiradi. Karbonat angidridli o‘t o‘chirgichlari bosimni tekshirish uchun yiliga bir marta o‘lchanadi va har besh yilda bir marta yong‘in o‘chiruvchi vosita bilan to‘ldiriladi.
Kukunli o‘t o‘chirgichlar 1000 V gacha kuchlanishga ega yonayotgan elektr jihozlarini va yonuvchan suyuqliklarni o‘chirish uchun foydali. Ularni kislorod yo‘qligida yonadigan materiallarni o‘chirish uchun ishlatish taqiqlanadi. Bunday qurilmalar har yili tekshiruvdan o‘tkaziladi.
Karbonat angidridli va kukunli o‘t o‘chirgichlar ko‘pincha kundalik hayotda uchraydi. Ulardan ofislarda va transport vositalarida ko‘p foydalaniladi. Ushbu turdagi o‘t o‘chirgichlar har qanday turdagi yong‘inlarga qarshi kurashishi mumkin (lekin buni yong‘in miqyosi bilan adashtirmaslik kerak).
Binolardagi o‘t o‘chirgichlarni ehtimoliy yong‘in sodir bo‘ladigan joydan 20 m uzoqroqqa yugurish talab etilmaydigan tarzda joylashtirish kerak.
Kadr:
Yong‘in o‘chog‘i, kukunli va karbonat angidridli o‘t o‘chirgichlarni qo‘llayotgan xodim, Yonuvchi materiallarning sinflanishi (A, B, C, D, E) jadvali.