Destinatsion menejment fanidan amaliy mashg`ulotlarni masofaviy tashkil etish bo`yicha ko`rsatmalar destinatsion menejment

1-jadval
Veb-saytlarni tahlil qilish va baholashning “2QCV2Q” modelining tarkibiy qismlari*

Modelning qisqacha nomi	Savollarning bosh harflari	Savollar (lotin tilida)	Savollar (o`zbek tilida)
2 Q C V 2 Q	Boshidagi birinchi Q	Quis?	Kim?
	Boshidagi ikkinchi Q	Quid?	Nima?
	C	Cur?	Nima uchun?
	V	Vbi?	Qaer?
	Oxiridagi birinchi Q	Quando?	Qachon?
	Oxiridagi ikkinchi Q	Quamodo?	Qanday?

Ushbu modelning mohiyati shundaki, u veb saytlardan foydalanishning qulayligi, mantiqiyligi va samaradorligini baholashni ko`zda tutadi. Uning barcha baholash mezonlari va o`zgaruvchanlari 2-jadvalda keltirilgan.

2-jadval
“2QCV2Q” modelini veb-saytlarning sifatini baholashda qo`llash borasidagi ko`rsatmalar

Baholash mezonlari	O`zgaruvchanlar
(Quis? Kim?) Veb-saytning tashqi ko`rinishi (identity)	- Brand (tashkilotning markasi, uning xotirada qolishligi); - Imidj (markaning obro`-e`tiborga egalik darajasi); - Dizayn (veb-saytning taklif qiladigan xizmatlar bilan uning grafikasidagi moslik va bezaklarning jalb qila olish darajasi); - Mijoz bilan veb-saytning hamnafasligi (xizmatlarni yetkazib beruvchilarning mijoz ishontira olish darajasi).
(Quid? Nima?) Veb-saytning tarkibi (content)	- Veb-saytning maqsadi (tijoratlashtirish, ma`lumot berish, reklama va h.k.) bilan unda mujassamlashgan ma`lumotlarning mosligi; - Mavjud ma`lumotlarning samaradorligi, Linklarning mijoz ehtiyojlarini qondira olish darajasi; - Ma`lumotlarning sifati (ishonchlilik, grammatik xatolardan xolilik, ixchamlik); - Manba va mualliflarning keltirilganligi.
(Cur? Nima uchun?) Veb-saytning xizmatlari (services)	- Veb-sayt yaratuvchilari maqsadlariga muvofiqligi; - Veb-saytdan foydalanuvchilar maqsadlariga muvofiqlik; - Mijoz haqidagi ma`lumotlardan o`rinli foydalanish; - Xizmatlarni yetkazib berilishining kafolatlanganligi va ularning sifati;
Vbi? Qaer? Veb-saytning aloqa o`rnatuvchanlik xususiyati (individuation)	- Intuitiv internet manzilga egaligi; - Mijoz bilan aloqa o`rnata olish xususiyati (elektron pochta, telefon va faks haqidagi ma`lumotlarning mavjudligi); - Virtual jamoalarni qura bilish xususiyati (mailing list, guestbooks, a`zolik, fikr va mulohazalar kitobi, ijtimoiy saytlar);
Quando? Qachon? Veb-saytning boshqaruvchanligi (management)	- Ma`lumotlarning muddati (yangilanib turilganlik xususiyati); - Yil va kunning veb-saytda namoyon bo`lishi; - Veb-saytning yaratilgan vaqti xususidagi ma`lumotning mavjudligi; - Ma`lumotlarning oxirgi marta yangilanganlik sanasi.
Quamodo? Qanday? Veb-saytning qo`llaniluvchanligi (usability)	- Veb-saytni yaratishda qo`llanilgan qattiq disk (hardware) va yumshoq disk(software)larning mijoz kompyuteri bilan mos kelishi (veb-sayt yaratuvchilarining eng takomillashgan oxirgi dasturlardan emas, balki mijozlarning asosiy qismi qaysilaridan foydalanishini hisobga olgan holda, o`sha dasturlar asosida shakllangan veb-saytlarni yaratib ularni joriy qilganlik xususiyatlari); - Saytdan foydalanishning oddiyligi, tuzilmasining mantiqiyligi (sayt xaritasi yoki help-on-linelarning mavjudligi); - Veb sahifalarning yuklanish davomiyligi; - Nechta tilda ma`lumot bera olishi; - Ibora va piktogrammalarning tushunarliligi va oddiyligi.

Veb-saytlarni baholashda qo`l keladigan kompyuter dasturlar mavjud bo`lib, ular baholash jarayonining ma`lum qismini avtomatik amalga oshirish imkoniyatini beradi. Jumladan, sayt xaritasini qurish, sayt bilan bog`liq Link va fayl turlari haqida ma`lumotga ega bo`lish, oxirgi marotaba yangilanish sanasini bilish, veb sahifalarning informatsion ko`lamini o`lchash, natijada uning kompyuterda yuklanish davomiyligi haqida ma`lumotga ega bo`lish kabilar. Turistik taklif tizimi veb-saytlarining sifatini baholashda quyidagi savolnomadan foydalanish tavsiya etiladi (3-jadvalga qarang).