Диалектиканинг асосий тушунчалари

• РИВОЖЛАНИШ НАЗАРИЯСИ
• (ДИАЛЕКТИКА)

• Қарама-қаршилик
• ва зиддият

• Диалектиканинг
• асосий
• тушунчалари

• Нарса

• Ҳаракат

• Айният ва тафовут

• Инкорни-инкор.

• шарт-шароит

• асос

• иккинчи
• даражали

• асосий

• Алоқа

• Системаларнинг
• ўзига хос
• хусусиятлари

• Диалектиканинг
• асосий
• тушунчалари

• Яккалик,
• хусусийлик
• ва умумийлик

• Айримлик

• Бутун ва қисм

• механик

• ноорганик

• органик

• Хусусийлик

• Яхлитлик

• Система,
• структура,
• элемент

• семиотика

• Кибернетика

• Диалектиканинг
• асосий
• тушунчалари

• Моҳият ва
• ҳодиса

• Сабаб ва
• оқибат

• Сабаб ва оқибат
• диалектикаси

• Баҳона
• ва шарт

• Сифат, миқдор,
• меъёр

• Синергетика
• сабабият ҳақида

• Зарурият
• ва тасодиф

• Зарурият ва тасодиф
• диалектикаси

• Имконият
• ва воқелик

• реал ва формал

• Имкониятнинг
• турлари

• абстракт ва муайян

• Қонун реал оламнинг зарурий, умумий, нисбатан муҳим, барқарор, такрорланувчи алоқаларини ифодалайди, бунда мавжуд шарт-шароитлар асосида тараққиётнинг характери, йўналиши натижасида аниқланади

• Қонун

• Ҳодисаларнинг объектив мавжуд, зарурий, муҳим, такрорланувчи алоқалари.
• Қонунлар мажмуи амал қилувчи зарурий жараён.

• Қонун – энг умумий шакл;
• Қонун – зарурий алоқалар ифодаси;
• Қонун – муҳим алоқалар ифодаси;
• Қонун – ҳодисага нисбатан соддароқ, лекин жараёнларнинг ички моҳиятини кўпроқ очиб беради;
• Қонун – барқарор, доимий алоқаларни ифодалайди;
• Табиат ва жамият қонунлари объектив характерга эга.

• Қонун қоидаларнинг бир томони сифатида намоён бўлади, қонуният эса, қонун амал қилишининг натижасининг мажмуи сифатида намоён бўлади.

• Қонуният

• Қонунинг характерли хусусиятлари

• Қонун, қонуният, билиш
• (қонуннинг умумий тавсифи)

• Фарқли жиҳатлар

• Қарама-қаршиликлар бирлиги ва кураши қонунининг мазмуни шундаки, барча борлиқ қарама-қарши асослардан иборат, улар эса ягонадир, ўз табиатига кўра бир бирига қарама-қарши ва доимий курашда (масалан: кун ва тун, иссиқ ва совуқ ва х.к.). Қарама-қаршиликлар бирлиги ва кураши қонуни – барча борлиқнинг ҳаракатланиши ва ривожланишининг ички манбаи.

• Гегелнинг қарама-қаршиликлар бирлиги вап кураши қонунига алоҳида ёндашуви

• Ҳар бир жисм, ходиса иккита асосий сифатга эга – айнийлик ва фарқлар

• Айнийлик – маъноси жисм (ходиса, ғоя) ўз ўзига тенг, яъни шу жисм айнан шу жисм. Айни дамда, жисмнинг ўзига айнан жисмда жисмдан ташқарига чиқишга, уни бузишга интилувчи нимадир мавжуд.

• Қарама-қаршилик, ягона айнийлик ва фарқ ўртасидаги кураш жисмнинг ўзгаришга олиб келади (ўз ўзини ўзгартириш) – ҳаракат. Масалан: ўзига айнан жамият мавжуд, аммо унда шу жамият тор келувчи кучлар мавжуд; уларнинг кураши жамият сифатининг ўзгаришига, унинг янгиланишига олиб келади.

•