Dilnavoz Yusupova

Savol va topshiriqlar: 
1. Jadid adabiyotini yuzaga keltirgan ijtimoiy-siyosiy omillarni sanang.
2. Jadid adabiyoti vakillaridan qaysi biri ensiklopedik bilim sohibi deya 
ta’riflanadi? 
3. O‘zbek romanchiligining taraqqiyotiga jiddiy ta’sir o‘tkazgan jadid adabiyoti 
vakillaridan kimlarni ayta olasiz? 
4. O‘zbek professional dramaturgiyasining asoschisi sifatida kimni aytish 
mumkin? 
5. Hamzaning adabiy merosi haqida gapirib bering.
6. Abdulla Avloniyning o‘zbek pedagogikasiga qo‘shgan hissasi haqida 
to‘xtaling.
7. Jadid adabiyotining qaysi vakilini o‘zbek she’riyatida inqilob yasagan deb 
aytish mumkin? 

---

327 
8. Jadid adabiyotida tarjima sohasida qanday ishlar amalga oshirildi? 
16. SHO‘RO DAVRI ADABIYOTI 
16.1. G‘afur G‘ulom 
(1903 – 1966) 
Hayotiga doir muhim ma’lumotlar 
G‗afur G‗ulom 1903-yilning 10-may kuni Toshkentning Qo‗rg‗ontegi mahallasida 
tug‗ildi. U endigina 9 yoshga kirganda, otasi G‗ulom Mirza Orif o‗g‗li vafot etadi. Oradan 
olti yil o‗tar-o‗tmas bir etak bola mehribon onadan ham ayriladilar. Ukalari va singillari 
bilan yolg‗iz qolgan G‗afurning «qilmagan xizmati, tutinmagan ishi» qolmaydi. U oilani 
boqish uchun kosiblik, mixkorlik, aravakashlik qiladi, bosmaxonalarda harf teruvchi 
bo‗lib ishlaydi. Avval boshlang‗ich maktabda, keyin o‗sha paytda urf bo‗la boshlagan rus-
tuzem maktabida o‗qidi. Muallimlar tayyorlaydigan maktabni ham bitirgach avval 
o‗qituvchilik, so‗ng jurnalistlik qildi.
1923-yildan G‗afur G‗ulom yetim bolalar uyida tarbiyachi, hatto bir muddat mudir 
bo‗lib ham xizmat qiladi.
G‗afur G‗ulom o‗sha yillari «Kambag‗al dehqon», «Qizil O‗zbekiston», «Sharq 
haqiqati» singari gazetalarda, «Mushtum» jurnalida uning yuzlab katta-kichik maqolalari, 
felyetonlari bosiladi.
U Oybek va Hamid Olimjon bilan birga 1943-yili O‗zbekiston Fanlar 
akademiyasining haqiqiy a‘zosi etib saylandi. G‗afur G‗ulom 1963-yili «O‗zbekiston xalq 
shoiri» unvoniga sazovor bo‗ldi.
Adib 1966-yilning 10-iyunida og‗ir xastalik tufayli vafot etgan.
G‗afur G‗ulom 1999-yili O‗zbekiston Respublikasi Prezidenti I.Karimov farmoni 
bilan «Buyuk xizmatlari uchun» ordeni bilan taqdirlandi. 2003-yilning may oyida esa 
G‗afur G‗ulom tavalludining 100 yilligi mamlakatimizda keng nishonlandi.