Dilnavoz Yusupova


xalq, suv – suvdek (zarur) adolat, bog‘ – bog‘ga o‘xshash mamlakat


Download 2.95 Mb.
Pdf ko'rish
bet43/276
Sana10.11.2023
Hajmi2.95 Mb.
#1764200
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   276
Bog'liq
yusupova.universal qo\'llanma .adabiyot

xalq, suv – suvdek (zarur) adolat, bog‘ – bog‘ga o‘xshash mamlakat tashbehlarining 
ishoralari.
Mumtoz she‘rda ma‘shuqa (sevikli yor) bilan bog‗liq eng ko‗p qo‗llaniladigan 
tashbehlar:

bo‘y – sarv daraxti;

soch – sunbul, mushk;

qosh – yoy;

kiprik – o‘q;

g‘amza – qilich, xanjar;

tishlar – inju;

lab – la’l, obi hayot.

Ikladi maning azaq,
Ko‘rmazib o‘g‘ri tuzaq.
Igladim andin uzaq,
Emlagil emdi tuzaq.
Mazmuni: 
Ilindi mening oyog‗im,
Yashirin ekan tuzoq.
Bo‗ldi azobi uzoq,
Endi o‗zing em qilgin.


80 
Lirik qahramon «sevib qoldim» degan jo‗n ifoda o‗rniga «oyog‘im tuzoqqa ilindi» 
degan tashbeh ishlatadi.

Oyoqlangan qo‘ziday dovdirar yelda maysa,
Ko‘m-ko‘k moviy osmonda kezib yurar oq bulut. 
(Abdulla Oripov) 
Tashbeh: maysaning oyoqlangan qo‘ziga o‘xshatilishi.

Yordin ayru ko‘ngul mulkedurur sultoni yo‘q,
Mulkkim sultoni yo‘q, jismedururkim joni yo‘q.
(Alisher Navoiy) 
Mazmuni: 
Yordan ayrilgan ko‗ngil sultoni yo‗q mulkdir, sultoni bo‗lmagan mulk esa jonsiz 
jism kabidir.
Tashbeh: yordin ayru ko‘ngul – sultoni yo‘q mulk 
sultoni yo‘q mulk – jonsiz jism 

Qilg‘il tamosho qomati zebosi birla orazin, 
Gar ko‘rmasang gul bo‘lg‘onin payvand shamshod ustina.
(Ogahiy
Mazmuni: 
Sen shamshod daraxti ustiga gul payvand bo‗lganini, ya‘ni chirmashganini 
ko‗rganmisan? Agar ko‗rmagan bo‗lsang, kel, yorning go‗zal qomati bilan yuzini tomosha 
qil.
Tashbeh: yorning qomati shamshod daraxtiday tik va go‘zal, orazi, ya’ni yuzi 

Download 2.95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   276




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling