Диссертация илмий раҳбар: доц. Мисиров. К

She.b Sx100 (2.4) 
 
100-A 

---

40 
Bunda: 
S – xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning hisobli bahosi; 
A – aktsiz solig’i stavkasi. 
Bu tovarlar bo’yicha aktsiz solig’i tovarlarning sharnomaviy erkin bahosi 
quyidagicha aniqlanadi: 
 
As
Osh.e.baho * A (2.5) 
100 
Import tovarlar uchun soliq ob’ekti bojxona haqidagi qonun hujjatlarida 
belgilangan bojxona qiymati hisoblanadi. 
Aktsiz solig’i O’zbekiston Respublikasi hududida to’langan xom-ashyo dan 
(mahsulotdan) aktsiz solig’iga tortiladigan tovar ishlab chiqarilgan taqdirda, xom-
ashyo (mahsulot) bo’yicha to’langan aktsiz solig’i summasi ishlab chiqarish 
xarajatlariga kiritilmaydi, balki tayyor mahsulotning sotilgan hajmi bo’yicha 
byudjetga to’lanadigan aktsiz solig’i summasini aniqlash chog’ida hisobga olinishi 
kerak. 
Hisobga olinadigan aktsiz solig’i hisobi summasi ustidan nazoratni amalga 
oshirish uchun aktsizlanadigan xom-ashyo (mahsulot) etkazib beruvchilar schyot-
fakturalarda yuklab jo’natilgan xom-ashyo (mahsulot) bo’yicha aktsiz solig’i 
summasini ajratib ko’rsatilishi lozim. 
Xarid qilinayotgan aktsizlanadigan xom-ashyo (mahsulot) bo’yicha aktsiz 
solig’i hisobi summasi yangi qabul qilingan schyot-fakturada alohida ajratib 
ko’rsatilsa aktsiz solig’i hisobini yanada aniq yurilishiga xizmat qiladi.
Xo’jalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan o’z xom-ashyo va materiallaridan 
ishlab chiqarilgan yoki daval xom-ashyo yoki materiallardan aktsiz to’lanadigan 
tovarlarni ishlab chiqarish bo’yicha xizmatlarga to’lov sifatida olingan 
mahsulotlarining realizatsiyasini amalga oshiriladi.
Aktsiz solig’ining hisobini yuritish xo’jalik yurituvchi sub’ektlar xo’jalik 
faoliyatida alohida o’rin egallaydi. Shu sababli aktsiz solig’ining hisobini 

---

41 
yuritishni «Bog’izog’on» mas’uliyati cheklangan jamiyatining amaliy 
ma’lumotlari asosida ko’rib chiqamiz.
«O’zvinosanoat-xolding» XK tizimidagi xo’jalik yurituvchi sub’ektlari 
aktsiz solig’i bo’yicha byudjet bilan hisoblashishlar yuzasidan schyotlar 
korrespondentsiyasini 2.1-jadval ma’lumotlaridan ko’rish mumkin.