Доклады Лекции Справочники Методички Ii-qism Toshkent-2010 Название Ii-qism Toshkent-2010 страница 1/8

Bio-Savar-Laplas qonunini qo`llanilishi. 

Bio-Savar-Laplas qonunidan foydalanib, turli shakldagi tokli o`tkazgichlar maydonlarining magnit induksiyasi hisoblash

mumkin. 

1.Cheksiz uzun to`g`ri chiziq shaklidagi o`tkazgichdan o`tayotgan I tok (to`g`ri tok) tufayli vujudga kelgan maydonning

magnit induksiyasini hisoblaylik (1-rasm). Тanlab olingan A nuqtaning to`g`ri tokdan uzoqligi r

0

 bo`lsin.

r

0

---

25.03.2021

Ii-qism Toshkent-2010

https://uz.denemetr.com/docs/769/index-87927-1.html

7/17

A

r

a

d

Тok o`tayotgan o`tkazgichni dl uzunlidagi elimentlarga ajratamiz. Bu tok elimentlari vujutga

keltirgan barcha dB larning yo`nalishlari bir xil bo`lib, ular chizmaning orqa tomoniga yo`nalgan. Natijaviy magnit maydon

induksiyasi B dB lar modullarining yig`indisidan iborat. A nuqtadan r masofa uzoqlikdagi tok elementi vujudga keltirgan

magnit maydon induksiyasining moduli Bio-Savar-Laplas qonunidan topilishi lozim bo`lganligi uchun B ning moduli quyidagi

integrallashga keltiriladi:

 (1) 

1. 

rasmdan foydalansak: 

 

ekanligini topamiz. Shuning uchun: 

 (2)

 

bo`ladi. Shunday qilib, cheksiz uzun to`g`ri tok tufayli vujudga kelayotgan maydrnning ixtiyoriy nuqtasidan magnit

induksiyasi o`tkazgichdan o`tayotgan tok kuchiga to`g`ri proporsional va induksiyasi o`lchanayotgan nuqtasining

---

25.03.2021

Ii-qism Toshkent-2010

https://uz.denemetr.com/docs/769/index-87927-1.html

8/17

o`tkazgichdan uzoqligiga teskari proporsionaldir.

2.Radiusi Rbo`lgan aylana shaklidagi o`tkazgichdan I tok o`tayotgan bo`lsin (2-rasm). 

Shu aylananing markazidagi magnit maydon induksiyasini aniqlaylik. Aylananing har bir dl elementi va radiusir r orasidagi

burchak π/2 ga teng bo`lganligi uchun Bio-Savar-Laplas qonuniga asosan:

 (3)

 

Barcha dB lar aynan bir xil yo`nalishda, ya’ni, aylana markazidan o`tuvchi musbat normal bo`ylab yo`nalgan. Shuning uchun

natijaviy maydonning

aylana markazidagi magnit induksiyasi:

 (4)

 

hosil bo`ladi. Aylana shaklidagi tokli konturning momenti

P

m

=I‡S=IpR

2

Bo`lganligi uchun (4) ni quyidagicha o`zgartirib yozish mumkin 

 (5)

 

Solenoid va toroid markazidagi maydonining magnit induksiyasi

; N-o`ramlar soni