Донли экинлар маъруза матни

 
 
 
 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

33 
Qovun ekinida o’rgimchakkanaga qarshi oltinko’z
qo’llashning biologik samaradorligi 
(Xodjayev, 2011 yil.) 
Oltin-
ko’z: 
zang 
kana 
nisbati 
1 ta bargdagi kanalar miqdori, dona 
Biologik samaradorlik, % 
(kunlar bo’yicha) 
Oltinko’z 
chiqarish- 
dan 
oldin 
Oltinko’z chiqarilgandan so’ng, 
kunlar 
3 
5 
7 
14 
3 
5 
7 
14 
Shonalash davrida
1:10 
31 
11 
7,2 
4,2 
3,8 
59,3 
65,3 
73,2 
76,4 
1:15 
29,8 
11 
11,6 
9,8 
71 
50,8 
61,0 
71,4 
73,3 
1:30 
30,8 
14 
15 
11,4 
10,4 
49 
56,2 
68,8 
70,6 
Nazo-
rat
31 
41 
56,4 
66 
91 
- 
- 
- 
- 
Gullash davrida
1:10 
31 
14 
14 
11,4 
6,8 
51,1 
59,3 
61 
73,5 
1:15 
31 
15 
15 
13 
11 
48,9 
52,5 
56,2 
62,0 
1:30 
30,2 
15 
14,4 
17 
11 
47,6 
54,5 
56,4 
61,11 
Nazo-
rat 
31 
47,2 
67 
91 
106 
- 
- 
- 
- 
Meva tugish davrida 
1:10 
31 
11 
10,8 
7 
11 
61,3 
63,51 
70 
77,8 
1:15 
31 
17 
16 
21 
12 
58,3 
62,0 
67,3 
71,1 
1:30 
30,2 
21,6 
21 
16 
14 
47,2 
54,3 
62 
65 
Nazo-
rat 
31 
35 
56 
87 
99,8 
- 
- 
- 
- 
Ayrim hollarda issiqxonalarda atrof muhit uchun bezarar bo’lgan Baccillius 
thuringiensis bakteriyasidan olingan mikrobiologik preparatlarni ishlatish yaxshi 
natijalar beradi. 
Bu asosdagi preparatlar O’zbekistonda 80-90 yillari paxtachilikda va 
sabzavotchilikda keng miqyosda ishlatilgan edi. Lekin, oxirgi yillari bu 
yo’nalishga e’tibor susayib, mikrobiologik preparatlar respublikamizda ishlatilmay 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

34 
qo’yildi. Bizning fikrimizcha kelajada qishloq xo’jaligida bakterial va virus 
preparatlarining ishlatish imkoniyatlari kattadir.
Ekzotoksin preparatini samaradorligi o’rgimchakkanaga qarshi zang kanaga 
nisbatan yuqori bo’lgan. Buning asosiy sababi uning serharakati bo’lib, preparatni 
o’ziga ko’p qabul qilganligi hisoblanadi. Preparat sepilgandan keyin 20–kuni 3 
variantda (ekzotoksin 1,5 l/ga) biologik samaradorlik eng yuqori bo’lib 92,5 foizni 
tashkil etdi. Andoza variantida bu ko’rsatkich 50,5 foiz bo’lgan. 
Shunday qilib, o’rgimchakkana sonini boshqarishda entomofag va 
mikrobiologik preparatlarning ahamiyati katta bo’lib, o’simlikda zararkunandaning 
miqdorini iqtisodiy havflilik chegara sonidan past holatda ushlab turishi, hosilni 
pestisidlardan xoli yetishtirish imkonini beradi.