Dunyo dinlari tarixi o‘rta umumta’lim muassasalarining 10-sinflari va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari uchun darslik

IJODIY FAOLIYAT
1. Quyidagi xalq maqolini o‘qing va yurtimiz mutafakkirlarining turli 
sohalardagi ilmlarni egallashi uchun qancha mashaqqat chekkanlarini 
aytib bering.
«Ilm bilan shug‘ullanish — igna bilan quduq qazish bilan barobar». 
2. Siz o‘z oldingizga ilm va hunarning qaysi sohalarini egallashni maq-
sad qilib qo‘ygansiz? Maqsadingizga erishish uchun qanday harakat 
qilmoq dasiz?
3. Berilgan rasm asosida Sharq uyg‘onish davri haqida hikoya qiling.
O‘rta asrlar Sharq allomalari va mutafakkirlarining qo‘lyozmalari 
Yevropa va Osiyoning Buyuk Britaniya, Germaniya, Ispaniya, Ros-
siya, Fransiya, Misr, Hindiston, Eron va boshqa ko‘plab mamlakat-
laridagi kutubxonalarning «oltin fond»ini tashkil etadi.
Ozad Xabibullin,
«Sharq allomalari».

---

88
Yurtimiz allomalari diniy bilimlar bo‘yicha ham yetuk 
darajaga erishganlar. Masalan, Ibn Sino, Mahmud Za-
maxshariy, Forobiy, Beruniylar Qur’on, hadis, islom ta-
rixi va huquqshunosligi bo‘yicha ham asarlar yozganlar.
Musulmon olamidagi dastlabki o‘quv dargohla-
ri — madrasalar VIII asrning oxirlarida o‘sha davr-
dagi ilmiy-madaniy markazlar hisoblangan Buxoro, 
Samarqand, Nasaf, Termiz, Xiva, Shosh (Toshkent), 
Marg‘ilon kabi qadimiy shaharlarda faoliyat ko‘rsata 
boshlagan.
Bunday ilm dargohlari o‘zining natijasini ko‘rsatib, 
yurtimizdan buyuk mufassirlar va muhaddislar yetishib 
chiqdilar. 
O‘lkamizdan chiqqan dastlabki muhaddislardan 
biri mashhur olim Abdulloh ibn Muborak Marvaziy­
dir (736–798). Yana bir yurtdoshimiz, yirik muhaddis 
Imom Dorimiy (798–869) Samarqandda tavallud top-
gan. Allomaning eng mashhur asari «al-Musnad» bo‘lib, 
bu asar «Sunan ad-Dorimiy» nomi bilan mashhur.
Muhammad (s.a.v.)ning olti yuz mingga yaqin ha-
dislarini yodida saqlagan buyuk alloma Imom Buxoriy