Dzyu-do, sambo umumiy qoidalari. Kirish

Ilib uloqtirish
Ilish — usulning shunday bir elem entiki, bunda kurashchi
bukilgan oyoq, boldir, oyoqning yuzi yoki tovon bilan raqibning
oyogini ushlab turadi yoki o ‘ziga tortadi. Bunda kurashchi
o y o g in i tizzadan bukib, bukilgan o y o g in i raqibi oyogining
tizzadan pastki qismiga qo ‘yadi, oyoq yuzi bilan esa uning
boldirini pastki tom ondan siqadi ham da q o i va gavda harakati
bilan raqibini to ‘shakka yiqitadi.
31
Ilish bilan uloqtirishni quyidagi hollarda qo‘llash qulay:
a) raqib oyoqlarini keng ochib turganda;
b) raqibi bir zum oyoqda turib qolganda. Bu holda hujum
qiluvchi raqibni q o bli va gavdasi bilan itarib, uni m uvozanatdan
chiqaradi va yiqitadi;
d) raqibi gavda ogNrligini oyoq uchiga o ‘tkazayotgan vaqtda;
e) raqibi oyog‘ini bukish vaqtida, engashganda yoki oyog‘ini
orqaga o ‘zatganda;
0 hujum qiluvchi oldinga qadam tashlab, o y o g in i raqibning
oyoqlari orasiga qo‘yganda;
g) hujum qiluvchi raqibga nisbatan yoki orqasi bilan o ‘girilganda.
Ilish variantlari juda kam. U lardan ba’zilarini keltiramiz:
hujum qiluvchi q o ila rin i raqib q o ila ri tagidan o ik a z ib , uning
gavdasini ushlaydi, oyoqlari bilan esa raqib boldirini tashqaridan
ilib oladi. Polvon raqibini uloqtirish uchun bir q o ii bilan
uni yaktagining yelkasidan va ikkinchi q o ii bilan belbogidan
ushlab, uning boldirini ichki tom ondan ilib oladi. Oyoqni tizzadan
bukib, raqib tizzasini ichki tom ondan ilishning asosiy
varianti va oldinga-chapga uloqtirish. Oyoqning ustki tom oni va
tovon bilan ilish mumkin.
Tovon bilan ilish. Dastlabki holat - har ikki kurashchi o ‘ng
oyoq bilan tik turadi, hujum qiluvchi raqibini belbogidan ushlab
oladi, uni o ‘ziga tortadi va chap o y o g i bilan oldinga bir qadam
tashlaydi, tovonini raqibning o ‘ng o y o g i bilan bir xil q o ‘yadi,
tovon bilan raqib tovonini ichki tom ondan iladi, o y o g in i o rqaga
keskin harakatlantirib, gavdani ch ap g a -o ‘ngga burib,
gavdasi bilan raqibini itaradi va uni kuraklariga yiqitadi.
Himoya
A. O yogini orqaga surib qo‘yish va yoki yon tom onga olish;
B. Q oilari bilan yoniga yoki gavdasiga tayanish;
D. Ilish vaqtida raqibini o ‘ziga tortish va uni m uvozanatdan
chiqarish;
E. Gavda ogirligini hujum qilayotgan oyoqqa o ik a zish va
hokazo.
Javob usullari, hujum chining ilib olishga urinishiga qarshi
ilish, ya’ni u ishlatgan usulni q o ila sh , o y o g i bilan hujum chining
o yogini ichki tom ondan ilib olish, turli usulda qoqib
32
yiqitish va chalish. Raqib oyoqlarini ichki va tashqi tom ondan
ilish variantlari ko‘rsatilgan.
H ar qanday ilish va uloqtirishda ham sherigini yaktagidan,
belbog‘idan, q o ilarid an ushlab ehtiyotlash kerak.