Dzyu-do, sambo umumiy qoidalari. Kirish

BELBOG‘DAN BIR XIL U SU L BILAN USHLAB
ORQADAN O SH IRIB ULOQTIRISH
Dastlabki holat. Kurashuvchilar o ‘ng turish holatida. Hujum
qiluvchi o ‘ng q o iin i raqibning o ‘ng yelkasidan oshirib o ik a zib ,
uning b elbogini orqa tom ondan, chap q o ii bilan esa uni biqin
tom ondan belbogidan ushlaydi.
Hujum qiluvchi raqibni o ‘ziga tortib, uni gavda ogirligini
o ‘ng oyogiga tushirishga majbur qiladi, so‘ngra chap o y o g i
bilan burilib, o ‘ng oyoq yuzi bilan raqib o ‘ng o yogining ustidan
iladi. Chapga burilishni davom ettirib, raqibni o ‘z ustiga
o ‘ngaradi va orqasi bilan chap o yo ginin g yoniga tashlaydi.
Usulni mashq qilishda chap q o i bilan raqib belbogidan ushlab
uni ehtiyot qilish kerak. Bu usulni raqib bilan birga yiqilib
40
bajarish m a'qulroqdir. H im oya va javob usullari oldingi usulniki
bilan bir xil.
YAKTAK YOQASIDAN USHLAB VA ICHKARIDAN
G ‘RAB ORQADAN O SH IRIB ULOQTIRISH
Dastlabki holat. Ikkala kurashchi ham o bng turish holatida.
Hujum qiluvchi gavdasini egib, chapga buriladi va q o ila ri bilan
raqibni oldinga-chapga tortib, uni o ‘z oglrligini o'ng oyogiga
tushirishga m ajbur qiladi.
0 ‘sm ir va yoshlarni oilada kurash tushishga muvaffaqiyatli
o ‘rgatishning hal qiluvchi shartlaridan yana biri, bu kurashga
taalluqli trenirovka m ashgbulotlarini har tom onlam a jism oniy
tayyorgarlik bilan oqilona qo‘shib olib borish y o li bilangina
oilada chinakam kurashchi yetishtirish m um kin deb hisoblaydilar.
Bu xato fikrdir, chunki kurash tushuvchi jismoniy jihatdan
har tom onlam a rivojlangan, chidam li, chaqqon, kuchli b o ‘lgandagina
uni chinakam polvon deb hisoblash m um kin. Bu
sifatlar esa har xil maxsus m ashqlar va trenirovkalar y o li bilan
hosil qilinadi. Yosh kurashchi har kuni mashg‘ulotlari va trenirovkalardan
tashqari, ertalabki gim nastika m ashqlar kom pleksini,
shuningdek, kuchlilikni, tezkorlikni, chaqqonlikni
rivojlantiruvchi mashqlami bajarishi ham kerak. M asalan, oilada
kurash bilan shug^llanuvchi o ‘smir yengil atletika, suzish, gim nastika,
sport o ‘yinlari va hokazolar bilan shug‘ullanishi m um kin.
Kurash va katta jism oniy nagruzkalarni talab etuvchi yana
qandaydir sport turi bilan shug‘ullanish o ‘smir organizmiga zarar
keltirishi mumkin. Axir kurash bilan jiddiy shug‘ullanish juda
katta jism oniy va m a’naviy kuch sarflashni talab etadi, shuning
uchun mashgbulotlarni, masalan, o g lr atletika, yugurish bilan
qo‘shib olib borish maqsadga muvofiq emas. Biroq, individual
trenirovkalarda kurashchi gantellar, shtanga bilan mashq qilish
tufayli kuchlilikni, chidamlilikni rivojlantiradi. Bunga y o i qo‘yiladi
va hatto bu juda zarur ham. Oilada polvonlar yetishtirish
uchun biz maxsus trenirovka mashqlarini ishlab chiqamiz.
Tezkorlik, chaqqonlik va kuchlilikni hamda sherigining nozik
teri harakat signallari idrok qila olish hissini rivojlantirish uchun
yakkama-yakka kurashish elementlari bolgan maxsus mashqlar:
41
A. Qo‘l va oyoqlar bilan kurashish elementlari boMgan mashqlar: