Dzyu-do, sambo umumiy qoidalari. Kirish

Belbog‘ va qo‘ldan ushlab, orqadan oshirib uloqtirish
Dastlabki holat. Hujum qiluvchi o ‘ng qo‘lini raqibning o ‘ng
yelkasidan o ‘tkazib belbog‘idan, chap qo‘li bilan o lng yengini
tirsakdan ushlaydi.
Hujum qiluvchi keskin egilib va chapga burilib, raqibni o ‘z
ustiga o ‘ngaradi va uni orqasi bilan chap oyog‘i yoniga tashlaydi.
Usulni o ‘rganishga raqibni o ‘ng qo‘li bilan ushlab, uning
orqasi bilan gilamga tushishini sekinlatib, ehtiyot qilish kerak.
Belbog‘ni turlicha ushlab orqadan oshirib uloqtirish.
Dastlabki holat. Ikkala kurashchi o ‘ng turish holatida. H ujum
qiluvchi o ‘ng qo‘lini raqibning chap q o ‘li tagidan o ‘tkazib,
belbog‘ini orqa tom onidan, chap qo‘li bilan belbog‘ini old
tom onidan ushlaydi.
Ushlash bilan bir vaqtda hujum qiluvchi qo‘llari bilan raqibini
o ‘ziga tortib, uni tana og‘irligini oyoq uchlariga tushirishga
majbur qiladi. So‘ngra o ‘ng oyog‘ida chapga to ‘liq aylanib,
o ‘ng oyog‘ini raqibni o ‘ng oyog‘ining uchiga q o ‘yadi
va o ‘ng biqini bilan raqibni o ‘ng biqiniga ichkaridan yuqorigaorqaga
tortadi. Ayni shu vaqtda, oldinga keskin bukilib, raqibni
o ‘zining ustiga o ‘ngaradi va orqasidan oshirib, chap oyog‘i
yoniga tashlaydi.
79
Usulni bajarishda raqibni belbogMdan chap q o ‘l bilan ushlab
ehtiyot qilish kerak. Himoya va javob usullar yuqorida bayon
qilingandek.
Ushlab olib uloqtirishlar.
Ushlashi kurashda usul elem enti oyoq harakati bo‘lib, uni
bajarishda kurashuvchi raqib tanasidan biror qismini oyog‘i
bilan chapga-yuqoriga itaradi. Bu son va boldirning old qismi
bilan bajarilsa, oyoq tizzadan bo‘lishi kerak.
Agarda usul sonning orqa qismi bilan bajarilsa, oyoq tizzadan
bukilmay, to ‘g‘ri holatda bo'ladi va raqib sonning yuqori qismi
old tom ondan turtiladi. Buni turlicha ushlashlar bilan: belbogNni
orqa tom ondan, chap qo‘li bilan esa belbog‘ni chap biqindan
ushlaydi. Raqib ikkala qo‘li bilan hujum qiluvchining belbog‘idan
ushlaydi.
Hujum qiluvchi o ‘ngga keskin burilib, q o ‘llari bilan raqibni
burilish yo‘nalishida tortadi va uni tanasining og‘irligini chap
oyog‘iga tushirishga majbur qiladi. C hap oyog‘i bilan uning
chap oyog‘ini oldindan o ‘rab, o bng oyog‘i yoniga orqasi bilan
tashlaydi. Raqibni belbog‘idan o ‘ng q o ‘li bilan ushlab, ehtiyot
qilish zarur. Himoya va javob usullari oldingilari bilan bir xil.
Bosh va q o in i old tom ondan ushlash.
Dastlabki holat. Kurashchilar o ‘ng turish holatida. Hujum qiluvchi
chap qo‘li bilan raqibining o ‘ng yengini tirsagidan, o ‘ng
qo‘li bilan esa — yaktak yoqasining chap tom onidan ushlaydi.
Hujum qiluvchi o ‘ngga burilayotib, qofcllari bilan raqibni
o ‘ng o y o g i yo‘nalishida tortadi va shu yo‘l bilan uni o ‘z tanasining
og‘irligini o ‘ng oyog'iga tushirishga majbur qiladi. Harakatni
shu yo‘nalishda davom ettirib, raqibni m uvozanatdan chiqaradi.
Shu vaqtda o kng qo4i bilan raqibning boshi ham da uni
orqasi bilan chap oyog‘i yoniga tashlaydi. Raqibni kiyimining
o ‘ng yengidan chap qo‘li bilan ushlab, ehtiyot qilish lozim.
Himoya va javob usullar yuqorida bayon qilinganlar bilan
bir xil.
Yon tom ondan va belbog'dan ushlash.
Dastlabki holat. K urashchilar chap turish holatida. Raqibni
o ‘ng yelkasidan o ‘tkazib, raqib belbog‘ini orqa tom ondan, chap
qo‘li bilan esa o ‘ng biqinidan ushlab uloqtirish;
— him oya ishlayotib, uni orqadan chalish bilan kuchaytirish
va hujum qiluvchini orqasi bilan uloqtirish;
80
— hujum qiluvchi chap oyog‘ini usulni amalga oshirish
uchun tayyorlayotganda raqib chap oyogMni oladi va uni hujum
qilayotganning chap oyog‘i oldiga qo‘yib, oldindan chaladi;
— hujum qiluvchini oldingi belbog‘ usulini o ‘tkazish uchun
ikkala qo‘l bilan ushlash.
O ldindan ushlab uloqtirish.
Bir xil holatdagi oyoq bilan tashqaridan ushlab uloqtirish.
Dastlabki holat. Ikkala kurashchi o ‘ng turish holatida bo‘lib,
ular o ‘ng q o ‘llari bilan bir-birlarining yaktagi yoqasini orqa
tom ondan, chap qo‘llari bilan belbog‘larining o ‘ng biqinidan
ushlaydilar.
H ujum qiluvchi raqibni o ‘zidan itarib, gavdasining og‘irligini
orqasida turgan chap oyog‘iga tushirishga majbur qiladi va
shu vaqtda chap oyog‘i bilan oldinga kichik qadam tashlab, uni
raqibning o ‘ng oyog‘i bilan parallel holatda q o ‘yadi. Tizzasidan
bukilgan o ‘ng oyoqni chapga-oldinga-yuqoriga ko‘tarib,
oyoqni kuchli siltash bilan raqibni egib ushlaydi. Shundan so‘ng
gavdasini oldinga-chapga egib, qo‘llari bilan chapga-oldinga
intiladi va raqibni orqasi bilan uloqtiradi. Raqibni chap qo‘l
bilan belbog‘idan ushlab, ehtiyot qilish kerak.
Himoya.
A. 0 ‘ng oyoqni orqaga qo‘yish;
B. Hujum qiluvchi o ‘ng oyog‘ini oldinga chiqarganda uni
o ‘ng q o ‘l bilan chapga tortish;
D. Hujum qiluvchi bukilgan tizzasi bilan o ‘ng oyoqni ushlab
olganda o ‘ng oyoqni oldinga-chapga ko‘tarish va uni bo‘shatib,
barqaror holatni egallash.
Javob usullari.
1. C hap oyoqni orqadan chalish;
2. H ujum qiluvchi o ‘ng oyog‘ini ushlash uchun olib kelayotganda
undan chaqqonlik bilan qutulish va shu usul vositasida
uning o ‘zini orqasi bilan uloqtirish.